EU šuti i strahuje zbog Škotske

Zvaničnici Evropske unije i NATO-a uporno šute o škotskom referendumu, ali u Bruxelles provijava strah od posljedica uspjeha separatista.

"Nemamo komentar i nećemo da se miješamo u unutarnje stvari zemlje članice - poruka je koju u Evropskoj komisiji već mjesecima ponavljaju na svako pitanje u vezi sa škotskim referendumom o otcjepljenju od Velike Britanije", koji je zakazan za četvrtak.

Nezvanično, međutim, niko nije siguran šta će se desiti ako većina Škota bude glasala “da”, jer obimna evropska regulativa jednostavno nije predvidjela takvu eventualnost.

"Plovimo neistraženim vodama", rekao je za Tanjug funkcioner EU koji je insistirao na anonimnosti i dodao da se većina nada da će Škoti ostati u Britaniji, pa onda neće ni morati da se bave ovim problemom.

Prvo pitanje koje se postavlja je da li bi Škotska u slučaju otcjepljenja automatski zadržala članstvo u EU, kao što tvrdi vođa nacionalista Aleks Salmond, ili bi morala da prođe kroz istu proceduru pregovora kroz koju, recimo, trenutno prolaze Srbija i Crna Gora.

Odlazeći predsjednik EK Jose Manuel Barroso izjavio je u februaru da će za Škotsku biti “teško, ako ne i nemoguće da se učlani u EU”, jer bi to zahtijevalo saglasnost ne samo Velike Britanije, nego Španije, Italije, Belgije i drugih članica koje se pribojavaju da bi to ohrabrilo njihove separatiste.

Salmond je tada Barrosovu tvrdnju nazvao “apsurdnom”, uz riječi da je nezamislivo da EU ne primi zemlju čiji su građani ionako građani Unije, koja i čiji su zakoni odavno usklađeni s evropskim standardima, a uz to ima bogata nalazišta nafte.

Barroso od tada više nije komentirao škotski referendum niti je ponovio svoje riječi, a u svim nedavnim intervjuima je samo ponavljao da će EU poštovati demokratsku proceduru bez obzira na ishod.

Uprkos mišljenjima da bi Škotska mogla biti primljena u EU po hitnom postupku, Španija je već najavila da će insistirati da Škotska, ako se otcijepi, prođe kroz cijelu složenu višegodišnju proceduru kao i bilo koja zemlja kandidat.

"U toj procedure ima više ‘ako’ nego u čuvenoj pjesmi Rajharda Kiplinga", upozorio je u sinoćnjem intervjuu za BBC španski minister za evropska pitanja Injigo Mendez De Vigo.

Druga velika nepoznanica tiče se valute: Škotska bi željela da zadrži funtu, ali iz Londona je stigao odgovor da to jednostavno ne dolazi u obzir, a bez garancija londonske Centralne banke, škotska funta bi brzo izgubila vrijednost.