Kvartalni izvještaj: Neto finansijska pozicija za BiH negativna

Centralna banka Bosne i Hercegovine (CBBiH) proizvela je i objavila izvještaj o kvartalnoj međunarodnoj investicijskoj poziciji za Bosnu i Hercegovinu. Objavljeni podaci pokrivaju period od 2007. godine zaključno s trećim kvartalom ove godine. 

Međunarodna investicijska pozicija (IIP) je dio makroekonomskih statistika koja prikazuje na određeni datum vrijednost ukupne finansijske aktive koju potražuju rezidenti BiH od nerezidenata i pasive rezidenata BiH u odnosu na ostatak svijeta. Razlika između aktive i pasive predstavlja neto poziciju. Glavne komponente finansijske aktive i pasive u izvještaju o međunarodnoj investicijskoj poziciji su direktne investicije, portfolio investicije, finansijski derivativi i ostale investicije (valuta i depoziti, zajmovi, trgovinski krediti i sl.), s tim što aktiva uključuje i rezervnu aktivu.   

Prema objavljenim podacima neto finansijska pozicija za BiH na kraju trećeg kvartala 2019. je bila  negativna i iznosila -14,29 milijarde KM, što je u odnosu na kraj prethodne godine manje za 2,25%. Negativna pozicija je karakteristična za tranzicijske zemlje, kada se domaća ekonomija za svoj rast  oslanja na kapitalne prilive iz inostranstva. Smanjenje neto finansijskog deficita rezultat je većeg rasta aktive u inostranstvu u odnosu na rast pasive bh. ekonomije.

 Razvijanje ove statistike urađeno je kroz implementaciju IPA 2015 EU Twinning projekta, u kojem su statističari iz CBBiH sarađivali i dobili stručnu pomoć od eksperata iz Danske i Finske. Implementacija ovog IPA EU projekta za cilj ima harmonizaciju standarda primijenjenih u CBBiH za kompilaciju i diseminaciju statistika sa standardima koji se primjenjuju u EU, a sve u cilju ispunjavanja zahtjeva konvergencije BiH u EU. 

Uvođenjem kvartalnog izvještaja o međunarodnoj investicijskoj poziciji, umjesto dosadašnjeg godišnjeg, BiH je ispunila uslov EU vezano za frekvencije izvještavanja o međunarodnoj investicijskoj poziciji zemlje, kao i standarda primijenjenih pri kompilaciji iste, te su stvoreni uslovi za redovno dostavljanje Eurostatu. Detalji o kvartalnom kretanju finansijske aktive i pasive za BiH, njihovih komponenti i neto pozicije mogu se vidjeti na statističkom portalu CBBiH.