Pravilnik o mjerama za rano otkrivanje paratuberkuloze i virusne dijareje goveda

Na osnovu člana 44. stav 3. Zakona o veterinarstvu u Republici Srpskoj (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 75/17) i člana 76. stav 2. Zakona o republičkoj upravi (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 115/18), ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede donosi

PRAVILNIK

O MJERAMA ZA RANO OTKRIVANJE PARATUBERKULOZE I VIRUSNE DIJAREJE GOVEDA U REPUBLICI SRPSKOJ U 2020. GODINI

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se mjere za rano otkrivanje, uzorkovanje i laboratorijsku dijagnostiku radi sprečavanja pojave, širenja i praćenja, odnosno monitoringa epizootiološke situacije bolesti paratuberkuloze i virusne dijareje goveda kod reproduktivnih kategorija goveda.

Član 2.

(1) Paratuberkuloza je hronična bakterijska neizlječiva zarazna bolest domaćih i divljih preživara, koja se u stado unosi inficiranim životinjama, a infekcija se primijeti nakon nekoliko mjeseci ili godina na većem broju životinja i pojavljuje se uglavnom kod mladih životinja, jer su one najosjetljivije na infekciju.

(2) Paratuberkoloza se prenosi preko fecesa bolesnih životinja, koji je osnovni izvor infekcije i u kome uzročnik može ostati infektivan 11 mjeseci, kolostrumom i mlijekom oboljelih životinja, a infekcija nastaje peroralnim unosom uzročnika putem hrane ili vode koja je kontaminirana uzročnikom, a postoji i mogućnost intrauterine infekcije.

(3) Paratuberkuloza se javlja kod goveda starosti dvije do šest godina, a najčešće za vrijeme početka prve i druge laktacije, a oboljenje može da nanese velike ekonomske gubitke u stadu zbog smanjenog prirasta, pada mliječnosti, smetnji u  reprodukciji i zbog prijemčivosti životinja na druge infekcije; bolest je dugog toka i na kraju dovodi do kaheksije i uginuća.

Član 3.

(1) Virusna dijareja goveda (u daljem tekstu: BVD) je virusno oboljenje domaćih i divljih goveda. Sve kategorije goveda su prijemčive, ali se najčešće javlja kod kategorija goveda starosti od osam do 24 mjeseca.

(2) BVD se veoma lahko prenosi indirektnim putevima – prijevoznim sredstvima, zaraženim urinom, fecesom i drugim izlučevinama, putem preživjele ženske teladi koja su perzistentno inficirana i kasnije rađaju perzistentno inficiranu telad, pa tako nastaje krug širenja i opstanka virusa na farmi.

(3) BVD gravidnih krava koja nastane između 80. i 125. dana (druga trećina) graviditeta usljed teških oštećenja ploda dovodi ili do uginuća ploda (pobačaj) ili rađanja male i slabovitalne teladi i ovakva telad su perzistentno – stalno inficirana, te usljed defektnog imunološkog sistema ne stva- raju antitijela i izlučuju virus u velikim količinama u svim tjelesnim izlučevinama.

(4) BVD prouzrokuje velike ekonomske štete jer infekcija u ranom graviditetu (prva trećina) dovodi do embrionalne smrti, uginuća i resorpcije ploda, pa je povađanje, odnosno reproduktivni problem jedini vidljiv znak.

Član 4.

(1) Uzorkovanje na paratuberkulozu i BVD kod reproduktivnih goveda provode registrirane veterinarske organizacije na dodijeljenom epizootiološkom području.

(2) Uzorci za analizu goveda su uzorci krvi, a prednost pri uzorkovanju imaju one životinje kod kojih je već dolazilo do smetnji u reprodukciji, pobačaja, prašenja mrtvorođene, avitalne teladi i pada mliječnosti, kao i životinje koje su uvezene.

(3) Veterinarske organizacije uzorkovanje provode, po mogućnosti, u najmanje deset najvećih farmi na dodijeljenom epizootiološkom području.

(4) Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo) donosi Plan uzorkovanja po jedinicama lokalne samouprave, koji objavljuje na internet stranici Ministarstva.

(5) Referentna veterinarska laboratorija osigurava setove za uzorkovanje i transport uzoraka od veterinarskih organizacija.

Član 5.

(1) Uzorci krvi dostavljaju se u referentnu veterinarsku laboratoriju u što kraćem roku, najkasnije od 48 do 72 sata od trenutka uzorkovanja.

(2) Uzorci krvi prije slanja čuvaju se na temperaturi od 4 °C do 8 °C, pri čemu se uzorci ne smiju smrznuti.

(3) Uzorci krvi dostavljaju se sa uputnicom, sačinjenom na Obrascu 3, u skladu sa Pravilnikom o uvjetima i načinu raspodjele sredstava – subvencije nefinansijskim subjektima u oblasti veterinarstva.

Član 6.

(1) Laboratorijsku dijagnostiku dostavljenih uzoraka provodi referentna veterinarska laboratorija.

(2) Metode dijagnostike su serološke metode s ciljem p tvrde prisustva specifičnih antitijela i u neophodnim slučaje- vima antigena na BVD i antitijela na paratuberkulozu putem ELISA metode.

Član 7.

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objave u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Broj: 12.05-335-433/20
23. juna 2020. godine

Banjaluka

Ministar,

Dr. Boris Pašalić, s.r.