Pravilnik o mjernim instrumentima

 

Službeni glasnik Republike Srpske - broj 40, 5.5.2021

 

Na osnovu člana 14. stav 2. Zakona o metrologiji u Republici Srpskoj (“Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 33/16 i 18/20), a u vezi sa članom 10. Zakona o tehničkim propisima Republike Srpske (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 98/13), kao i člana 82. stav 3. Zakona o republičkoj upravi (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 115/18), direktor Republičkog zavoda za standardizaciju i metrologiju, uz saglasnost ministra privrede i preduzetništva, donosi 

 

PRAVILNIK
O MJERNIM INSTRUMENTIMA

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se bitni zahtjevi za mjerila, postupci za ocjenjivanje usaglašenosti mjerila, razrađuju uvjeti za sticanje statusa imenovanog tijela, način označavanja mjerila i druga pitanja od značaja za stavljanje mjerila na tržište i upotrebu.

 

Član 2.

(1) S ciljem mjerenja za potrebe javnog interesa, jav- nog zdravlja, javne sigurnosti, javnog reda, zaštite životne sredine, zaštite potrošača, naplate poreza i carina i poštene trgovine, odredbe ovog pravilnika primjenjuju se na sljedeće mjerne instrumente (u daljem tekstu: mjerila):

1) vodomjere,

2) plinomjere i uređaje za konverziju zapremine,

3) brojila aktivne električne energije,

4) mjerila toplotne energije,

5) mjerne sisteme za neprekidno i dinamičko mjerenje količina tečnosti koje nisu voda,

6) vage sa automatskim funkcioniranjem,

7) taksimetre,

8) materijalizirane mjere,

9) mjerila dimenzija,

10) analizatore izduvnih plinova.

(2) Na mjerila se primjenjuju i odredbe propisa kojima je uređena elektromagnetska kompatibilnost, a koje se odnose na zahtjeve u vezi sa emisijom elektromagnetnih smetnji.

 

Član 3.

(1) Pojmovi upotrijebljeni u ovom pravilniku imaju sljedeće značenje:

1) mjerilo je uređaj ili sistem sa funkcijom mjerenja, a koji je obuhvaćen članom 2. ovog pravilnika,

2) podsklop je hardverski uređaj, koji je kao takav na- veden u prilozima ovog pravilnika za određena mjerila i koji neovisno funkcionira i čini mjerilo zajedno sa drugim podsklopovima sa kojima je kompatibilan ili sa mjerilom sa kojim je kompatibilan,

3) metrološki nadzor je kontrola mjerila koja se koriste u funkciji zaštite javnog interesa, javnog zdravlja, javne sigurnosti, javnog reda, zaštite životne sredine, naplate poreza i carina, zaštite potrošača i poštene trgovine,

4) normativni dokument je dokument koji sadrži tehničke specifikacije koje je usvojila Međunarodna organizacija za zakonsku metrologiju (OIML),

5) isporuka na tržište je svaka isporuka mjerila radi njegove distribucije ili upotrebe na tržištu Republike Srpske u okviru obavljanja privredne djelatnosti, sa naknadom ili bez naknade,

6) stavljanje na tržište je prva isporuka mjerila na tržište Republike Srpske,

7) stavljanje u upotrebu je prva upotreba mjerila od krajnjeg korisnika za svrhe za koje je to mjerilo namijenjeno,

8) proizvođač je svaki preduzetnik ili pravno lice koje proizvodi mjerilo ili za koje se mjerilo projektira ili proizvodi i koje to mjerilo stavlja na tržište pod svojim poslovnim imenom ili trgovačkim znakom ili ga stavlja u upotrebu za sopstvene potrebe,

9) ovlašćeni zastupnik je svaki preduzetnik ili pravno lice registrirano u Republici Srpskoj koje je proizvođač pismenim putem ovlastio da u njegovo ime preduzima radnje iz ovlasti,

10) uvoznik je svaki preduzetnik ili pravno lice registrirano u Republici Srpskoj koje uvozi mjerilo u BiH i stavlja na tržište,

11) distributer je svaki preduzetnik ili pravno lice u sistemu snabdijevanja koje isporučuje mjerilo na tržište Republi- ke Srpske, a nije proizvođač ili uvoznik,

12) privredni subjekt je proizvođač, ovlašćeni zastupnik, uvoznik i distributer,

13) tehnička specifikacija je dokument kojim se propisuju tehnički zahtjevi koje mjerilo mora ispunjavati,

14) harmonizovani standard je evropski standard koji je donesen na zahtjev Evropske komisije za primjenu harmonizovanog zakonodavstva Evropske unije,

15) akreditacija je potvrda od akreditacionog tijela da tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti ispunjava zahtjeve utvrđene u harmonizovanim standardima i, kada je to primjenjivo, sve dodatne zahtjeve za pojedine oblasti za provođenje posebnih poslova ocjenjivanja usaglašenosti,

16) ocjenjivanje usaglašenosti je postupak kojim se utvrđuje da li su ispunjeni bitni zahtjevi iz ovoga pravilnika koji se odnose na mjerilo,

17) tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti je pravno lice koje provodi postupke ocjenjivanja usaglašenosti mjerila, uključujući ispitivanje, kalibraciju, odnosno etaloniranje, sertifikaciju i kontroliranje,

18) povrat je svaka mjera usmjerena na vraćanje mjerila koje je već isporučeno krajnjem korisniku,

19) povlačenje je svaka mjera usmjerena na sprečavanje da mjerilo u sistemu snabdijevanja bude isporučeno na tržište,

20) znak usaglašenosti je oznaka kojom proizvođač potvrđuje da je mjerilo usaglašeno sa zahtjevima iz ovog pravilnika.

(2) Drugi pojmovi upotrijebljeni u ovom pravilniku imaju značenje koje je propisano u zakonima kojima se uređuju metrologija i tehnički propisi.

 

Član 4.

(1) Mjerilo mora da ispunjava bitne zahtjeve, koji se nalaze u Prilogu 1. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio.

(2) Pored bitnih zahtjeva iz Priloga 1. ovog pravilnika, mjerilo je obavezno ispunjavati i zahtjeve koji se odnose na određenu vrstu mjerila:

1) zahtjeve za vodomjere (MI-001), koji se nalaze u Prilogu 2. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio,

2) zahtjeve za plinomjere i uređaje za konverziju zapremine (MI-002), koji se nalaze u Prilogu 3. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio,

3) zahtjeve za brojila aktivne električne energije (MI- 003), koji se nalaze u Prilogu 4. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio,

4) zahtjeve za mjerila toplotne energije (MI-004), koji se nalaze u Prilogu 5. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio,

5) zahtjeve za mjerne sisteme za neprekidno i dinamičko mjerenje količina tečnosti koje nisu voda (MI-005), koji se nalaze u Prilogu 6. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio,

6) zahtjeve za vage sa automatskim funkcioniranjem (MI-006), koji se nalaze u Prilogu 7. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio,

7) zahtjeve za taksimetre (MI-007), koji se nalaze u Pri- logu 8. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio,

8) zahtjeve za materijalizirane mjere (MI-008), koji se nalaze u Prilogu 9. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio,

9) zahtjeve za mjerila dimenzija (MI-009), koji se nalaze u Prilogu 10. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio,

10) zahtjeve za analizatore izduvnih plinova (MI-010), koji se nalaze u Prilogu 11. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio.

(3) Za mjerilo koje se stavlja na tržište informacije iz Priloga 1. tačka 9. ovog pravilnika, kao i informacije iz odgovarajućeg priloga iz stava 2. ovog člana, koje su potrebne za pravilnu upotrebu mjerila, obavezno su na jednom od jezika i pisama u službenoj upotrebi u Republici Srpskoj.

 

Član 5.

(1) Kada prilozi iz člana 4. ovog pravilnika utvrđuju zahtjeve i za podsklopove, ovaj pravilnik shodno se i na njih primjenjuje.

(2) Ocjenjivanje usaglašenosti podsklopa iz stava 1. ovog člana može se obavljati neovisno i zasebno od mjerila čiji je sastavni dio.

 

Član 6.

(1) Smatra se da mjerilo ispunjava bitne zahtjeve iz Priloga 1. ovog pravilnika i odgovarajućeg priloga koji se od- nosi na određenu vrstu mjerila ako je proizvedeno u skladu sa odgovarajućim bosanskohercegovačkim standardima (u daljem tekstu: BAS standardi) ili dijelom BAS standarda, kojima su preuzeti odgovarajući harmonizovani standardi (EN).

(2) Republički zavod za standardizaciju i metrologiju Republike Srpske (u daljem tekstu: Zavod) na svojoj internet stranici objavljuje listu BAS standarda za mjerila.

(3) Ako je mjerilo proizvedeno u skladu sa dijelovima normativnih dokumenata koji se na njega odnose, smatra se da to mjerilo ispunjava bitne zahtjeve iz Priloga 1. ovog pra- vilnika i odgovarajućeg priloga koji se odnosi na određenu vrstu mjerila.

(4) Zavod sastavlja i objavljuje spisak normativnih dokumenata na svojoj internet stranici.

(5) Proizvođač može izabrati bilo koje tehničko rješenje koje je u skladu sa bitnim zahtjevima iz Priloga 1. ovog pravilnika i zahtjevima iz odgovarajućeg priloga koji se odnosi na određenu vrstu mjerila.

(6) Za korišćenje pretpostavke usaglašenosti proizvođač je dužan ispravno primijeniti tehnička rješenja navedena u odgovarajućim BAS standardima ili normativnim dokumentima.

(7) Smatra se da su izvršena odgovarajuća ispitivanja iz člana 8. stav 3. tačka 9) ovog pravilnika ako je program ispi- tivanja proveden u skladu sa odgovarajućim BAS standardima ili normativnim dokumentima i ako rezultati ispitivanja osiguravaju usaglašenost sa bitnim zahtjevima.

 

Član 7.

(1) Usaglašenost mjerila sa bitnim zahtjevima utvrđuje se putem postupaka ocjenjivanja usaglašenosti, koji se nalaze u Prilogu 12. ovog pravilnika i čine njegov sastavni dio.

(2) Ovisno o vrsti mjerila, proizvođač bira jedan od postupaka ocjenjivanja usaglašenosti iz Priloga 12. ovog pra- vilnika.

 

Član 8.

(1) Tehnička dokumentacija je materijal u kojem se na jasan način prikazuju projektiranje, proizvodnja i način rada mjerila, a s ciljem ocjenjivanja njegove usaglašenosti sa odgovarajućim zahtjevima iz ovog pravilnika.

(2) Tehnička dokumentacija obavezno sadrži dovoljno podataka da bi osigurala ispunjavanje sljedećih zahtjeva:

1) definiranje metroloških karakteristika,

2) reproduktivnost metroloških svojstava proizvedenih mjerila kada su pravilno podešena uz upotrebu odgovaraju- ćih sredstava,

3) cjelovitost mjerila.

(3) U mjeri u kojoj je to od značaja za ocjenjivanje i identificiranje tipa, odnosno mjerila, tehnička dokumentacija sa- drži sljedeće podatke:

1) opći opis mjerila;

2) idejno rješenje i proizvodne crteže i planirane komponente, podsklopove, povezivanja i drugo;

3) postupke u proizvodnji kojima se osigurava ujednačena proizvodnja;

4) ako je primjenjivo, opis elektronskih uređaja sa crtežima, dijagramima, algoritmima i općim informacijama o softveru, kojim se objašnjavaju njihove karakteristike i rad;

5) opise i objašnjenja koji su potrebni za razumijevanje t. 2) do 4) ovog stava, kao i za razumijevanje rada mjerila;

6) spisak BAS standarda, odnosno normativnih dokumenata koji su primijenjeni u cjelini ili djelimično;

7) opise rješenja koja su usvojena radi ispunjavanja bitnih zahtjeva, u slučajevima kada nisu primijenjeni BAS stan- dardi, odnosno normativni dokumenti;

8) rezultate proračuna konstrukcije, pregleda i drugo;

9) odgovarajuće rezultate ispitivanja, kada je primjenjivo, da bi se pokazalo da su tip, odnosno mjerilo u skladu sa:

1. zahtjevima ovog pravilnika u vezi sa uvjetima rada i tokom smetnji u okruženju,

2. sa odredbama ovog pravilnika koje se odnose na traja- nje vodomjera, plinomjera, mjerila toplotne energije i mjeri- la za tečnosti koje nisu voda;

10) sertifikate o ispitivanju tipa ili sertifikate o pregledu projekta koji se odnose na mjerila koja sadrže dijelove iden- tične dijelovima u projektu.

(4) U tehničkoj dokumentaciji proizvođač daje prijedlog za mjesto stavljanja žigova, znaka usaglašenosti i dopunske metrološke oznake.

(5) Ako je primjenjivo, proizvođač navodi uvjete kompatibilnosti sa interfejsima i podsklopovima.

 

Član 9.

(1) Za sticanje statusa imenovanog tijela tijelo za ocjenji- vanje usaglašenosti obavezno je da ispunjava uvjete propisa- ne Zakonom o metrologiji u Republici Srpskoj.

(2) Zavod imenuje tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti u skladu sa područjem i obimom akreditacije, koja je navedena u aktu o akreditaciji.

 

Član 10.

Uvjet u vezi sa stručnom osposobljenošću podrazumije- va da zaposlena i druga angažirana lica ispunjavaju sljedeće zahtjeve:

1) da su dobro tehnički i stručno obučeni za sve poslove ocjenjivanja usaglašenosti za koje tijelo traži imenovanje,

2) da imaju zadovoljavajuće znanje o zahtjevima u vezi sa ocjenjivanjima koje obavljaju i odgovarajuće ovlasti za njihovo obavljanje,

3) da imaju odgovarajuće znanje i razumijevanje bitnih zahtjeva iz Priloga 1. ovog pravilnika i odgovarajućih pri- loga koji se odnosi na određenu vrstu mjerila, relevantnih BAS, odnosno harmonizovanih standarda i normativnih do- kumenata koji se primjenjuju,

4) da imaju potrebnu sposobnost sastavljanja sertifikata, isprava o usaglašenosti, zapisa i izvještaja kojima se potvr- đuje da su poslovi izvršeni.

 

Član 11.

Uvjet u vezi sa prostorijama i opremom za rad podrazu- mijeva da tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti raspolaže sred- stvima neophodnim za obavljanje tehničkih i administrativnih radnji u vezi sa poslovima ocjenjivanja usaglašenosti, kao i da ima pristup svoj neophodnoj opremi ili objektima.

 

Član 12.

(1) Neovisnost i nepristrasnost podrazumijeva da tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti ispunjava sljedeće zahtjeve:

1) da bude neovisno od organizacije, privrednog subjekta ili proizvoda koji ocjenjuje;

2) da dokaže svoju neovisnost i nepostojanje sukoba in- teresa ako je dio poslovnog ili stručnog udruženja koje za- stupa privredne subjekte uključene u projektiranje, proizvod- nju, nabavku, sklapanje, upotrebu ili održavanje mjerila koje je predmet ocjenjivanja usaglašenosti;

3) da tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti, njegovo ruko- vodstvo i zaposleni, odnosno angažirana lica koja obavljaju poslove ocjenjivanja usaglašenosti nisu projektanti, pro- izvođači, isporučioci, montažeri, kupci, vlasnici, korisnici ili serviseri mjerila čija se usaglašenost ocjenjuje, niti njihovi zastupnici, s tim da nije isključena mogućnost upotrebe oci- jenjenog mjerila koje je neophodno za rad tijela za ocjenjiva- nje usaglašenosti ili za osobne potrebe;

4) da tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti, njegovo ruko- vodstvo i zaposleni, odnosno angažirana lica koja obavljaju poslove ocjenjivanja usaglašenosti nisu direktno uključeni u aktivnosti projektiranja, proizvodnje, isporuke, montiranja, korišćenja ili održavanja mjerila čija se usaglašenost ocje- njuje, niti su zastupnici stranke koja je uključena u te aktiv- nosti;

5) da tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti, njegovo ruko- vodstvo i zaposleni, odnosno angažirana lica koja obavljaju poslove ocjenjivanja usaglašenosti ne učestvuju u aktivnosti- ma koje mogu da utiču na njihovo neovisno odlučivanje ili integritet u vezi sa poslovima ocjenjivanja usaglašenosti za koje su imenovani, a što obuhvaća i pružanje konzultantskih usluga;

6) da osigura da aktivnosti njegovih povezanih pravnih lica ili podizvođača ne utiču na povjerljivost, objektivnost ili nepristrasnost u poslovima ocjenjivanja usaglašenosti;

7) da tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti i zaposleni, odnosno angažirana lica obavljaju poslove ocjenjivanja usa- glašenosti sa najvišim stepenom profesionalnog integriteta i neophodnom tehničkom stručnošću u određenoj oblasti i da nisu izloženi bilo kakvim pritiscima i podsticajima, naroči- to finansijskim, koji bi mogli uticati na njihovo odlučivanje ili na rezultate njihovih poslova ocjenjivanja usaglašenosti, posebno od lica ili grupa lica zainteresiranih za rezultate tih postupaka ocjenjivanja usaglašenosti;

8) da je sposobno obaviti sve poslove ocjenjivanja usa- glašenosti za koje je imenovano prema Prilogu 12. ovog pra- vilnika, bez obzira na to da li ih samo obavlja ili angažira drugo lice za njihovo obavljanje;

9) da za svaki postupak ocjenjivanja usaglašenosti i sva- ku vrstu mjerila za koju je imenovano, tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti dužno je imati na raspolaganju:

1. zaposlene, odnosno angažirana lica sa tehničkim zna- njem i dovoljnim i odgovarajućim iskustvom za obavljanje poslova ocjenjivanja usaglašenosti,

2. opise postupaka po kojima se ocjenjivanje usaglašeno- sti obavlja, osiguravajući transparentnost i njihovu istovjetnu primjenu,

3. uspostavljena odgovarajuća pravila i procedure kojima se pravi razlika između poslova koje obavlja kao imenovano tijelo, kao i drugih aktivnosti,

4. postupke za obavljanje aktivnosti koji uzimaju u obzir veličinu privrednog subjekta, sektor u kojem posluje, njego- vu strukturu, stepen složenosti tehnologije mjerila i masovnu ili serijsku prirodu procesa proizvodnje;

10) da garantira za nepristrasnost tijela za ocjenjivanje usaglašenosti, njegovog direktora i zaposlenih, odnosno angažiranih lica na poslovima ocjenjivanja usaglašenosti;

11) da naknada koja se isplaćuje rukovodstvu i zaposle- nim, odnosno angažiranim licima odgovornim za obavljanje poslova ocjenjivanja usaglašenosti ne ovisi o broju prove- denih postupaka ocjenjivanja usaglašenosti ili njihovih re- zultata.

(2) Odredbom stava 1. t. 4) i 5) ovog člana nije isključena mogućnost razmjene tehničkih informacija između proizvo- đača i imenovanog tijela za potrebe ocjenjivanja usaglaše- nosti.

 

Član 13.

Uvjet u vezi sa povjerljivošću podrazumijeva da su rukovodstvo, zaposleni, odnosno angažirana lica u tijelu za ocjenjivanje usaglašenosti obavezni da, kao poslovnu tajnu, čuvaju sve informacije koje dobiju izvršavajući svoje po- slove ocjenjivanja usaglašenosti za koje je tijelo imenovano prema Prilogu 12. ovog pravilnika, osim kada te informacije zahtijeva Zavod ili drugi nadležni organ.

 

Član 14.

Uvjet u vezi sa postupanjem po prigovorima podrazumijeva da je tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti dužno donijeti odgovarajući opći akt, kojim uređuje proceduru za izjavljivanje pravnog sredstva na odluku donesenu u postupku ocjenjivanja usaglašenosti.

 

Član 15.

Tijelo za ocjenjivanje usaglašenosti dužno je da zaključi ugovor o osiguranju od odgovornosti za štetu od profesionalne djelatnosti.

 

Član 16.

(1) Imenovano tijelo može, isključivo uz saglasnost kli- jenta, zaključiti podugovor za obavljanje određenih poslova u vezi sa ocjenjivanjem usaglašenosti sa podizvođačem ili povezanim pravnim licem, u smislu odredaba zakona kojim se uređuju privredna društva, ako podizvođač ili povezano pravno lice ispunjava uvjete iz Zakona o metrologiji u Repu- blici Srpskoj i ovog pravilnika.

(2) U slučaju iz stava 1. ovog člana, imenovano tijelo obavještava Zavod, uz dostavljanje dokaza da podizvođač ili povezano pravno lice ispunjava uvjete za obavljanje po- slova ocjenjivanja usaglašenosti iz Priloga 12. ovog pra- vilnika.

(3) Imenovano tijelo u potpunosti je odgovorno za poslo- ve koje obavlja podizvođač ili povezano pravno lice.

 

Član 17.

(1) Poslije provedenog postupka ocjenjivanja usagla- šenosti i ako mjerilo ispunjava bitne zahtjeve iz Priloga 1. ovog pravilnika i odgovarajućeg priloga koji se odnosi na određenu vrstu mjerila, proizvođač izdaje deklaraciju o usa- glašenosti vage.

(2) U deklaraciji o usaglašenosti navodi se da su ispunje- ni bitni zahtjevi iz Priloga 1. ovog pravilnika i odgovaraju- ćeg priloga koji se odnosi na određenu vrstu mjerila.

(3) Deklaracija o usaglašenosti sadrži elemente navedene u odgovarajućim modulima iz Priloga 12. ovog pravilnika i redovno se ažurira.

(4) Sadržaj i struktura deklaracije o usaglašenosti nalaze se u Prilogu 13. ovog pravilnika i čini njegov sastavni dio.

(5) Deklaracija o usaglašenosti izdaje se ili prevodi na jedan od jezika i pisama koji su u službenoj upotrebi u Re- publici Srpskoj.

(6) Ako se na mjerilo primjenjuje više propisa koji zah- tijevaju deklaraciju o usaglašenosti, izdaje se samo jedna deklaracija o usaglašenosti, koja obavezno sadrži identifikaciju tih propisa, uključujući i upućivanja na njihove objave.

(7) Izdavanjem deklaracije o usaglašenosti proizvođač potvrđuje usaglašenost mjerila sa zahtjevima iz ovog pravil- nika.

 

Član 18.

(1) Mjerilo koje je usaglašeno sa bitnim zahtjevima iz ovog pravilnika označava se znakom usaglašenosti i dopun- skom metrološkom oznakom.

(2) Sadržaj, oblik i izgled znaka usaglašenosti nalazi se u Prilogu 14. ovog pravilnika i čini njegov sastavni dio.

(3) Dopunska metrološka oznaka sastoji se od velikog slova M i posljednje dvije cifre godine njenog stavljanja na mjerilo, a uokvirena je pravougaonikom, čija je visina jedna- ka visini znaka usaglašenosti.

(4) Pravila u vezi sa znakom usaglašenosti iz propisa ko- jima se uređuje donošenje tehničkih propisa primjenjuju se i na dopunsku metrološku oznaku.

(5) Znak usaglašenosti i dopunsku metrološku oznaku na mjerilo stavlja proizvođač ili njegov zastupnik, odnosno uvoznik, ako proizvođač ili njegov zastupnik nisu registrira- ni na teritoriji Republike Srpske.

 

Član 19.

(1) Znak usaglašenosti i dopunska metrološka oznaka stavljaju se na mjerilo ili na njenu natpisnu pločicu na vidljiv, čitljiv i neizbrisiv način.

(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, ako zbog karakte- ristika mjerila (suviše malo, osjetljivo ili slično) opravdano nije moguće staviti znak usaglašenosti i dopunsku metrološ- ku oznaku na samo mjerilo, vrši se njihovo stavljanje na pra- teće dokumente i na pakiranje, ako postoji.

(3) Kada se mjerilo sastoji od skupa uređaja koji rade za- jedno, a koji nisu podsklopovi, znak usaglašenosti i dopun- ska metrološka oznaka stavljaju se na glavni uređaj mjerila.

(4) Znak usaglašenosti i dopunska metrološka oznaka stavljaju se prije nego što se mjerilo stavi na tržište.

(5) Znak usaglašenosti i dopunska metrološka oznaka mogu se staviti na mjerilo tokom procesa proizvodnje, ako je to opravdano.

(6) Dopunska metrološka oznaka stavlja se odmah iza znaka usaglašenosti.

(7) Iza znaka usaglašenosti i dopunske metrološke ozna- ke stavljaju se identifikacioni brojevi jednog ili više imeno- vanih tijela koja su učestvovala u fazi kontrole proizvodnje, u skladu s Prilogom 12. ovoga pravilnika.

(8) Identifikacioni broj imenovanog tijela stavlja samo to tijelo ili, po njegovim uputstvima, proizvođač ili njegov ovlašćeni zastupnik.

(9) Identifikacioni broj imenovanog tijela neizbrisiv je ili samouništavajući ako se ukloni.

(10) Nakon znaka usaglašenosti dopunske metrološke oznake i identifikacionog broja imenovanog tijela može se staviti i bilo koja druga oznaka kojom se označava poseban rizik ili poseban način upotrebe mjerila.

(11) Pravilna primjena znaka usaglašenosti i preduzima- nje odgovarajućih mjera u slučaju nepravilne upotrebe tog znaka osigurava se u skladu sa propisima kojima se uređuje donošenje tehničkih propisa.

 

Član 20.

(1) Mjerilo se može isporučiti na tržište samo ako je usa- glašeno sa zahtjevima ovog pravilnika.

(2) Mjerila koja ispunjavaju zahtjeve iz ovog pravilnika i koja su označena znakom usaglašenosti i dopunskom me- trološkom oznakom isporučuju se na tržište slobodno, bez ikakvih ograničenja.

(3) Na sajmovima, izložbama, praktičnim demonstra- cijama ili drugim sličnim javnim manifestacijama mogu se izlagati i predstavljati mjerila koja nisu usaglašena sa zah- tjevima iz ovog pravilnika, pod uvjetom da se na tim mjeri- lima nalazi vidna i jasno istaknuta oznaka da se ta mjerila ne mogu stavljati na tržište, odnosno u upotrebu, dok ne budu usaglašena sa zahtjevima iz ovog pravilnika.

 

Član 21.

U skladu sa zakonom kojim se uređuje metrologija, ogra- ničava se ili zabranjuje isporuka, odnosno upotreba mjerila koje je stavljeno na tržište i na koje je stavljen znak usagla- šenosti i dopunska metrološka oznaka, a koje pripada tipu za koji se utvrdi da sva ili neka mjerila tog tipa, kada su pravil- no montirana i koriste se u skladu sa uputstvom proizvođača, ne zadovoljavaju bitne zahtjeve u pogledu metroloških svoj- stava iz ovog pravilnika.

 

Član 22.

(1) Proizvođač je obavezan da postupa pod uvjetima i na način kako je propisano u zakonu kojim se uređuje donoše- nje tehničkih propisa.

(2) Kada stavlja svoje mjerilo na tržište, odnosno u upo- trebu, proizvođač osigurava da je mjerilo projektirano i pro- izvedeno u skladu sa bitnim zahtjevima iz Priloga 1. ovoga pravilnika i odgovarajućeg priloga koji se odnosi na određe- nu vrstu mjerila.

(3) Proizvođač izrađuje tehničku dokumentaciju iz čla- na 8. ovog pravilnika i osigurava provođenje odgovarajućeg postupka ocjenjivanja usaglašenosti iz Priloga 12. ovoga pravilnika.

(4) Proizvođač čuva tehničku dokumentaciju i deklara- ciju o usaglašenosti deset godina od dana kada je mjerilo stavljeno na tržište.

(5) U slučaju serijske proizvodnje, proizvođač osigurava odgovarajuće postupke kojima se ostvaruje kontinuirana usa- glašenost mjerila sa zahtjevima iz ovog pravilnika, pri čemu se uzimaju u obzir promjene u projektiranju ili karakteristikama mjerila, kao i promjene u harmonizovanim standardima, nor- mativnim dokumentima ili tehničkim specifikacijama koje su navedene u deklaraciji o usaglašenosti mjerila.

(6) Kada smatra da je potrebno, a s obzirom na svojstva mjerila, proizvođač uzima uzorke mjerila koja su isporučena na tržište, radi njihovog ispitivanja, te prema potrebi vodi evidenciju reklamacija, kao i neusaglašenih i opozvanih mje- rila, a o čemu obavještava distributere.

(7) Proizvođač osigurava da mjerilo koje je stavljeno na tržište nosi broj tipa, lota ili serije ili bilo koji drugi natpis koji omogućava njegovu identifikaciju.

(8) Ako veličina ili priroda mjerila to ne dopušta, podaci iz stava 7. ovog člana navode se u dokumentu koji prati mje- rilo, kao i na pakiranju, ako postoji, u skladu sa Prilogom 1. tačka 9.2. ovog pravilnika.

(9) Proizvođač na mjerilu navodi svoje poslovno ime ili trgovački znak i adresu na kojoj se može kontaktirati ili ako to nije moguće, ovi podaci se navode u dokumentu koji prati mjerilo, kao i na pakiranju, ako postoji, u skladu sa Prilogom 1. tačka 9.2. ovog pravilnika.

(10) Adresa predstavlja jedinstveno mjesto na kojem se proizvođač može kontaktirati.

(11) Podaci za kontaktiranje obavezno su na jednom od jezika i pisama u službenoj upotrebi u Republici Srpskoj.

(12) Proizvođač osigurava da su uz mjerilo koje je sta- vljeno na tržište priloženi deklaracija o usaglašenosti i jasna i razumljiva uputstva i podaci, u skladu sa Prilogom 1. tačka 9.3. ovog pravilnika, na jednom od jezika i pisama u službe- noj upotrebi u Republici Srpskoj.

(13) Proizvođač koji smatra ili osnovano sumnja da mje- rilo koje je stavljeno na tržište nije usaglašeno sa zahtjevima iz ovog pravilnika, bez odgađanja, preduzima korektivne 

mjere radi osiguravanja usaglašenosti mjerila ili vrši njegov povrat, odnosno povlačenje sa tržišta, a u ovisnosti o kon- kretnom slučaju.

(14) Ako mjerilo predstavlja rizik, proizvođač, bez od- gađanja, o tome obavještava Zavod i nadležne organe drugih država u kojima je isporučio mjerilo na tržište, uz navođenje podataka, posebno o neusaglašenosti mjerila, kao i o svim preduzetim korektivnim mjerama.

(15) Na zahtjev Zavoda, proizvođač dostavlja sve podat- ke i dokumentaciju, u pismenom i elektronskom obliku, koji su potrebni za dokazivanje usaglašenosti mjerila sa ovim pravilnikom, na jednom od jezika i pisama koji su u službe- noj upotrebi u Republici Srpskoj.

(16) Proizvođač je dužan da sarađuje sa Zavodom, u vezi sa svakom preduzetom radnjom, da bi se uklonili rizici koje predstavlja mjerilo koje je stavio na tržište.

 

Član 23.

(1) Ovlašćeni zastupnik obavezan je da postupa pod uvjetima i na način kako je propisano u zakonu kojim se ure- đuje donošenje tehničkih propisa.

(2) Rok za čuvanje tehničke dokumentacije i deklaracije o usaglašenosti iz člana 22. stav 4. ovog pravilnika odnosi se i na ovlašćenog zastupnika.

 

Član 24.

(1) Uvoznik je obavezan da postupa pod uvjetima i na način kako je propisano u zakonu kojim se uređuje donoše- nje tehničkih propisa.

(2) Prije stavljanja mjerila na tržište, odnosno u upotre- bu, uvoznik provjerava i osigurava sljedeće:

1) da je proizvođač proveo odgovarajući postupak ocje- njivanja usaglašenosti iz člana 7. ovoga pravilnika,

2) da je proizvođač izradio tehničku dokumentaciju za mjerilo,

3) da je mjerilo označeno znakom usaglašenosti i dopun- skom metrološkom oznakom,

4) da su uz mjerilo priloženi deklaracija o usaglašenosti i drugi potrebni dokumenti,

5) da je proizvođač ispunio zahtjeve iz člana 22. st. 7. do 11. ovog pravilnika.

(3) Kada uvoznik smatra ili osnovano sumnja da mjeri- lo nije usaglašeno sa bitnim zahtjevima iz Priloga 1. ovoga pravilnika i odgovarajućeg priloga koji se odnosi na određenu vrstu mjerila, nije dozvoljeno da stavi mjerilo na tržište, odno- sno u upotrebu sve dok se ne provede njegovo usaglašavanje.

(4) Kada mjerilo predstavlja rizik, uvoznik, bez odgađa- nja, o tome obavještava proizvođača i Zavod.

(5) Uvoznik na mjerilu navodi svoje poslovno ime ili trgovački znak i adresu, na kojoj se može kontaktirati ili ako to nije moguće, ovi podaci se navode u dokumentu koji prati mjerilo i na pakiranju, ako postoji, u skladu sa Prilogom 1. tačka 9.2. ovog pravilnika.

(6) Podaci za kontaktiranje obavezno su na jednom od jezika i pisama u službenoj upotrebi u Republici Srpskoj.

(7) Uvoznik osigurava da su uz mjerilo priložena jasna i razumljiva uputstva i podaci u skladu sa Prilogom 1. tačka 9.3. ovog pravilnika, na jednom od jezika i pisama u službe- noj upotrebi u Republici Srpskoj.

(8) Sve dok je zadužen i odgovara za mjerilo, uvoznik osigurava da uvjeti skladištenja ili prijevoza ne ugrožavaju usaglašenost mjerila sa bitnim zahtjevima iz Priloga 1. ovoga pravilnika i odgovarajućeg priloga koji se odnosi na određe- nu vrstu mjerila.

(9) Kada smatra da je potrebno, a s obzirom na svojstva mjerila, uvoznik uzima uzorke mjerila koja su isporučena na tržište, radi njihovog ispitivanja, i prema potrebi vodi evi- denciju reklamacija, kao i neusaglašenih i opozvanih mjerila, o čemu obavještava distributere.

(10) Uvoznik koji smatra ili osnovano sumnja da mjerilo koje je stavljeno na tržište nije usaglašeno sa zahtjevima iz ovog pravilnika, bez odgađanja, preduzima potrebne korek- tivne mjere radi osiguravanja usaglašenosti mjerila ili vrši njegov povrat, odnosno povlačenje sa tržišta, u ovisnosti o konkretnom slučaju.

(11) Ako mjerilo predstavlja rizik, uvoznik, bez odgađa- nja, o tome obavještava Zavod, kao i nadležne organe drugih država u kojima je isporučio mjerilo na tržište, uz navođenje podataka, posebno o neusaglašenosti mjerila, kao i o svim preduzetim korektivnim mjerama.

(12) Uvoznik čuva deklaraciju o usaglašenosti mjerila deset godina od dana kada je mjerilo stavljeno na tržište, radi njenog dostavljanja ili davanja na uvid Zavodu, te osigurava da tehnička dokumentacija bude na raspolaganju Zavodu i drugim organima na njihov zahtjev.

(13) Na zahtjev Zavoda, uvoznik dostavlja sve podatke i dokumentaciju, u pismenom i elektronskom obliku, koji su potrebni za dokazivanje usaglašenosti mjerila sa ovim pra- vilnikom, na jednom od jezika i pisama koji su u službenoj upotrebi u Republici Srpskoj.

(14) Uvoznik je dužan da sarađuje sa Zavodom, u vezi sa svakom preduzetom radnjom, da bi se uklonili rizici koje predstavlja mjerilo koje je stavio na tržište.

 

Član 25.

(1) Distributer je obavezan da postupa pod uvjetima i na način kako je propisano u zakonu kojim se uređuje donoše- nje tehničkih propisa.

(2) Kada isporučuje mjerilo na tržište ili ga stavlja u upo- trebu, distributer postupa s posebnom pažnjom u skladu sa zahtjevima iz ovog pravilnika.

(3) Prije stavljanja mjerila na tržište, odnosno u upotre- bu, distributer provjerava sljedeće:

1) da li je mjerilo označeno znakom usaglašenosti i do- punskom metrološkom oznakom,

2) da li su uz mjerilo priloženi deklaracija o usaglašeno- sti, potrebni dokumenti, uputstva i informacije u skladu sa Prilogom 1. tačka 9.3. ovog pravilnika, na jednom od jezika i pisama u službenoj upotrebi u Republici Srpskoj,

3) da li su proizvođač i uvoznik ispunili zahtjeve iz člana 22. st. 7. do 11. ovog pravilnika i člana 24. st. 5. i 6. ovog pravilnika.

(4) Distributer koji smatra ili osnovano sumnja da mjeri- lo nije u skladu sa bitnim zahtjevima iz Priloga 1. ovoga pra- vilnika i odgovarajućeg priloga koji se odnosi na određenu vrstu mjerila, ne smije mjerilo isporučiti na tržište ili staviti u upotrebu sve dok se ne provede njegovo usaglašavanje.

(5) Ako mjerilo predstavlja rizik, distributer o tome oba- vještava proizvođača ili uvoznika i Zavod.

(6) Sve dok je zadužen i odgovara za mjerilo, distributer osigurava da uvjeti skladištenja ili prijevoza ne ugrožavaju usaglašenost mjerila sa bitnim zahtjevima iz Priloga 1. ovoga pravilnika i odgovarajućeg priloga koji se odnosi na određe- nu vrstu mjerila.

(7) Distributer koji smatra ili osnovano sumnja da mje- rilo koje je stavio na tržište ili u upotrebu nije usaglašeno sa zahtjevima iz ovog pravilnika, bez odgađanja, preduzima potrebne korektivne mjere radi osiguravanja usaglašenosti mjerila ili vrši njegov povrat, odnosno povlačenje sa tržišta, a u ovisnosti o konkretnom slučaju.

(8) Ako mjerilo predstavlja rizik, distributer, bez odga- đanja, o tome obavještava Zavod i nadležne organe drugih država u kojima je isporučio mjerilo na tržište, uz navođenje podataka, posebno o neusaglašenosti mjerila, kao i o svim preduzetim korektivnim mjerama.

(9) Na zahtjev Zavoda, distributer dostavlja sve podatke i dokumentaciju, u pismenom i elektronskom obliku, koji su potrebni za dokazivanje usaglašenosti mjerila sa ovim pra-

vilnikom, na jednom od jezika i pisama koji su u službenoj upotrebi u Republici Srpskoj.

(10) Distributer je dužan da sarađuje sa Zavodom, u vezi sa svakom preduzetom radnjom, da bi se uklonili rizici koje predstavlja mjerilo koje je isporučio na tržište.

 

Član 26.

Uvoznik ili distributer smatraju se proizvođačem i na njih se odnose obaveze za proizvođače iz člana 22. ovog pravilnika kada stave mjerilo na tržište pod svojim ime- nom ili trgovačkim znakom ili ako preprave mjerilo koje je već stavljeno na tržište, na način da to može uticati na njegovu usaglašenost sa propisanim zahtjevima iz ovog pravilnika.

 

Član 27.

(1) Privredni subjekti vode evidenciju o mjerilima, te na zahtjev Zavoda daju podatke o poslovnom identitetu:

1) svakog privrednog subjekta koji im je isporučio mjerilo,

2) svakog privrednog subjekta kojem su isporučili mjerilo.

(2) Privredni subjekti vode evidenciju iz stava 1. ovog člana najmanje deset godina od dana kada im je mjerilo isporučeno, odnosno od dana kada su mjerilo isporučili.

 

28.

Mjerila koja su na propisan način stavljena u upotrebu prije stupanja na snagu ovog pravilnika mogu se nastaviti koristiti i nakon isteka važenja rješenja, odnosno sertifikata o odobrenju tipa mjerila ako ispunjavaju granice najveće dozvoljene greške, koja je navedena u propisu koji je važio u vrijeme stavljanja mjerila u upotrebu.

 

Član 29.

(1) Stupanjem na snagu ovog pravilnika, na nova mjerila koja su predmet ocjenjivanja usaglašenosti prestaju da se primjenjuju, odnosno važe sljedeći propisi:

1) Pravilnik o metrološkim uvjetima za vodomjere (“Službeni list SFRJ”, broj 51/86),

2) Pravilnik o metrološkim uvjetima za mjerila koja ko- riguju zapreminu proteklog plina (“Službeni list SFRJ”, br. 9/85 i 8/86),

3) Pravilnik o metrološkim uvjetima za protočna mjerila za zapreminu plina (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 87/05),

4) Pravilnik o metrološkim uvjetima za statička brojila aktivne električne energije klase tačnosti 0,2 S i 0,5 S (“Slu- žbeni list SFRJ”, broj 28/89),

5) Pravilnik o metrološkim uvjetima za statička brojila aktivne električne energije klase tačnosti 1 i 2 (“Službeni list SFRJ”, broj 9/92),

6) Pravilnik o metrološkim uvjetima za indukciona brojila za električnu energiju (“Službeni list SFRJ”, broj 54/89),

7) Pravilnik o metrološkim uvjetima za mjerila toplotne energije (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 8/07),

8) Pravilnik o metrološkim uvjetima za protočna mjerila zapremine za razne tečnosti koja se nalaze u mjernom sklopu (“Službeni list SFRJ”, broj 9/85),

9) Pravilnik o metrološkim uvjetima za protočna mjerila zapremine za razne tečnosti sa neposrednim mjerenjem za- premine (“Službeni list SFRJ”, broj 11/85),

10) Pravilnik o metrološkim uvjetima za sprave za mje- renje tečnih goriva (“Službeni list SFRJ”, br. 48/85 i 20/86),

11) Pravilnik o metrološkim uvjetima za protočna mjeri- la zapremine tečnosti sa posrednim načinom mjerenja (“Slu- žbeni list SFRJ”, broj 7/92),

12) Pravilnik o metrološkim uvjetima za vage sa au- tomatskim funkcioniranjem (“Službeni list SFRJ”, broj 1/84),

13) Pravilnik o metrološkim uvjetima za mjerila mase - automatske vage sa sabiranjem diskontinuiranih rezultata mjerenja (“Službeni list SFRJ”, broj 59/87),

14) Pravilnik o metrološkim uvjetima za mjerila mase - automatske vage na transportnoj traci klase tačnosti 1 i 2 (“Službeni list SFRJ”, broj 64/89),

15) Pravilnik o metrološkim uvjetima za mjerila mase - vage za mjerenje vozila u pokretu (“Službeni list SFRJ”, broj 33/84),

16) Pravilnik o metrološkim uvjetima za taksametre (“Službeni list SFRJ”, broj 9/85),

17) Pravilnik o metrološkim uvjetima za mjerila dužine opće namjene (“Službeni list SFRJ”, br. 18/88 i 26/90),

18) Pravilnik o metrološkim uvjetima za mašine za mjerenje dužine žice i kabla (“Službeni list SFRJ”, broj 51/86),

19) Pravilnik o metrološkim uvjetima za analizatore pli- nova koji rade na principu infracrvene spektrofotometrije (“Službeni list SFRJ”, br. 48/85 i 83/87),

20) Pravilnik o metrološkim uvjetima za ugostiteljske posude od stakla (“Službeni list SFRJ”, broj 31/84),

21) Metrološko uputstvo za pregled vodomera (“Gla- snik SZMDM”, broj 2/90),

22) Metrološko uputstvo za pregled korektora (“Gla- snik SZMDM”, broj 4/87),

23) Metrološko uputstvo za pregled i žigosanje (verifika- ciju) plinomjera (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 102/06),

24) Metrološko uputstvo za pregled i žigosanje (verifi- kaciju) elektronskih brojila električne energije (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 101/06),

25) Metrološko uputstvo za pregled indukcionih brojila električne energije (“Glasnik SZMDM”, broj 1/83),

26) Metrološko uputstvo za pregled indukcionih brojila električne energije na automatskim i poluautomatskim ure- đajima (“Glasnik SZMDM”, broj 1/83),

27) Metrološko uputstvo za pregled i žigosanje (verifika- ciju) mjerila toplotne energije (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 8/07),

28) Metrološko uputstvo za pregled (verifikaciju) protoč- nih mjerila zapremine na mjestu korišćenja (“Službeni gla- snik Republike Srpske”, broj 38/05),

29) Metrološko uputstvo za pregled i žigosanje (verifi- kaciju) sprava za mjerenje tečnog goriva (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 15/07),

30) Metrološko uputstvo za pregled i žigosanje (verifi- kaciju) sprava za mjerenje tečnog naftnog plina (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 47/06),

31) Metrološko uputstvo za pregled i žigosanje (verifi- kaciju) mjerila mase - vaga sa automatskim funkcioniranjem (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 38/05),

32) Metrološko uputstvo za pregled mjerila mase - auto- matske vage na transportnoj traci, klase tačnosti 1 i 2 (“Gla- snik SZMDM”, broj 2/90),

33) Metrološko uputstvo za pregled mjerila mase - vage za mjerenje vozila u pokretu (“Glasnik SZMDM”, broj 4/86),

34) Metrološko uputstvo za pregled taksametara (“Gla- snik SZMDM”, broj 1/86),

35) Metrološko uputstvo za pregled mjernih letava koje služe za mjerenje nivoa tečnih goriva (“Glasnik SZMDM”, broj 1/83),

36) Metrološko uputstvo za pregled mašina za mjerenje dužine žice i kabla (“Glasnik SZMDM”, broj 1/86),

37) Metrološko uputstvo za pregled analizatora plinova (“Glasnik SZMDM”, broj 4/89),

38) Metrološko uputstvo za pregled ugostiteljskih sudova postupkom uzimanja uzoraka (“Glasnik SZMDM”, broj 1/82).

(2) Propisi iz stava 1. ovog člana primjenjuju se na mje- rila koja su stavljena u upotrebu prije stupanja na snagu ovog pravilnika.

 

Član 30.

Ovaj pravilnik objavit će se u “Službenom glasniku Republike Srpske”, a stupa na snagu 1. januara 2022. godine.

 

Broj: 18/1.00/39-140/21

12. aprila 2021. godine

Banjaluka

 

V.d. direktora, 

Simo Babić, s.r.