Program posebnog nadzora nad prisustvom Phytophthora fragariae var. rubi

Službeni glasnik Republike Srpske - broj 41, 11.5.2021.

Na osnovu člana 31. Zakona o zaštiti zdravlja bilja u Republici Srpskoj (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 25/09) i člana 76. stav 2. Zakona o republičkoj upravi (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 115/18), ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede d o n o s i

PROGRAM 

POSEBNOG NADZORA NAD PRISUSTVOM PHYTOPHTHORA FRAGARIAE VAR. RUBI -PROUZROKOVAČA FITOFTOROZE MALINE NA PODRUČJU REPUBLIKE SRPSKE U 2021. GODINI

Član 1.

Ovim programom utvrđuju se mjere, rokovi, način sprovođenja mjera, subjekti koji ih sprovode, izvori i način osiguranja i korištenja sredstava, kao i način kontrole sprovo- đenja mjera posebnog nadzora nad prisustvom Phytophthora fragariae var. rubi (Wilcox and Duncan) Man in’t Veld - prouzrokovača fitoftoroze maline na području Republike Srpske u 2021. godini.

Član 2.

Cilj ovog programa je utvrđivanje prisustva, odnosno od- sustva karantinski štetnog organizma Phytophthora rubi na mjestima ulaska pošiljki biljaka domaćina koje se uvoze u Republiku Srpsku, u registriranim rasadnicima i u proizvod- nima zasadima biljaka domaćina.

Član 3.

(1) Poseban nadzor radi detekcije karantinski štetnog organizma Phytophthora fragariae var. rubi sprovodi se na cijeloj teritoriji Republike Srpske.

(2) Područja rada su mjesta ulaska u Republiku Srpsku, mjesta proizvodnje sadnog materijala biljaka domaćina, kao i proizvodni zasadi biljaka domaćina.

(3) Poseban nadzor i mjere nadzora na granici i u registri- ranim rasadnicima sprovodi Republička uprava za inspekcij- ske poslove (u daljem tekstu: Inspektorat).

(4) Institucije koje imaju ovlast Ministarstva poljoprivre- de, šumarstva i vodoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo) za sprovođenje poslova od javnog interesa u oblasti dijag- nostike štetnih organizama i zaštite zdravlja bilja za štetni organizam iz stava 1. ovog člana (u daljem tekstu: ovlašćene institucije) sprovode poseban nadzor u proizvodnim zasadi- ma biljaka domaćina.

(5) Ovlašćena institucija priprema informacione letke sa stručnim savjetima o načinima sprečavanja širenja i mogu- ćim mjerama kontrole patogena i vektora.

(6) Program posebnog nadzora podrazumijeva monito- ring koji se sprovodi nad prisustvom štetnih organizama (u daljem tekstu: monitoring).

(7) Uvozne pošiljke koje su obuhvaćene monitoringom ne zadržavaju se na graničnom prijelazu i za njih fitosanitar- ni inspektor izdaje rješenje o zabrani prometa do dobivanja rezultata laboratorijskih analiza.

(8) U slučaju detekcije karantinskog štetnog organizma, Inspektorat preduzima sve neophodne radnje u skladu sa propisima kojima je regulirana ova oblast.

Član 4.

(1) Odabir lokacija izvršen je na osnovu biologije štetnog organizma, klimatskih uvjeta za njegov razvoj, geografske distribucije i veličine komercijalnih proizvodnih zasada i re- gistriranih rasadnika vrsta biljaka domaćina.

(2) Biljna vrsta domaćin ovog patogena u Republici Srp- skoj je malina (Rubus idaeus L.), a ostale biljke domaćini ovog patogena su: crna malina (Rubus occidentalis L.), ku- pina (Rubus fructicosa L.), jagoda (Fragariae × ananassa), loganova malina (Rubus × loganobaccus), Tayberry (Rubus fruticosus × idaeus), šumska jagoda (Fragaria vesca).

Član 5.

Vrijeme vršenja nadzora kod registriranih proizvođača sadnog materijala i proizvođača konvencionalnih zasada ma- line propisano je na osnovu životnog ciklusa štetnog organi- zma i fenologije biljaka domaćina i vrši se u skladu sa me- đunarodno priznatim i validnim dijagnostičkim metodama.

Član 6.

(1) Vizuelni pregledi i uzimanje službenih uzoraka vrše se tokom sezone rasta, kada su simptomi vidljivi. Vizuelne preglede i uzorkovanje iz proizvodnih zasada biljaka doma- ćina vrše ovlašćene institucije, uz prisustvo zaposlenih u Mi- nistarstvu, koji obavljaju poslove pružanja stručnih usluga u poljoprivredi i koji određuju lokaciju i zasad za uzimanje uzoraka.

(2) Broj vizuelnih pregleda i uzimanje uzoraka za labo- ratorijsko testiranje biljaka domaćina iz proizvodnih zasada koje vrše ovlašćene institucije prikazan je u Tabeli 1. u Prilo- gu 1. ovog programa, koji čini njegov sastavni dio, a detaljan prikaz broja uzoraka bit će definiran Ugovorom o uvjetima za realizaciju i korištenje sredstava za finansiranje Programa iz oblasti zaštite zdravlja bilja.

(3) Posebne mjere nadzora, uzorkovanje matičnih stabala iz registriranih zasada i sadnog materijala iz uvoza sprovodi Inspektorat.

(4) Broj vizuelnih pregleda i uzimanje uzoraka za labora- torijsko testiranje biljaka domaćina iz registriranih rasadnika prikazan je u Tabeli broj 2. u Prilogu 1. ovog programa i čini njegov sastavni dio. Inspektorat šalje šifrovane uzorke iz re- gistriranih rasadnika na laboratorijsko testiranje ovlašćenim institucijama za laboratorijsko testiranje.

(5) Broj vizuelnih pregleda i uzimanje uzoraka za labo- ratorijsko testiranje biljaka domaćina iz uvoza sa graničnih prijelaza prikazan je u Tabeli 3. u Prilogu 1. ovog programa i čini njegov sastavni dio.

Član 7.

(1) Obavezno je unošenje GPS pozicije, a što se navodi u Zapisniku o uzimanju uzoraka i prijavi uzoraka, koji se nala- zi se u Prilogu 2. ovog pravilnika i čini njegov sastavni dio.

(2) Tok vizuelnog pregleda i uzimanje službenih uzoraka prikazan je u Prilogu 3. ovog programa i čini njegov sastavni dio.

Član 8.

(1) Laboratorijsko ispitivanje uzoraka vrši se u skladu sa međunarodno priznatim i validnim dijagnostičkim meto- dama.

(2) Laboratorijski izvještaj, pored rezultata analize uzo- raka, mora sadržavati metode po kojima je vršena detekcija.

Član 9.

(1) Svaka lokacija uzorkovanja unosi se u Fito-Gis apli- kaciju.

(2) Na osnovu rezultata sprovođenja ovog programa, uzorkovanja i izvještaja iz laboratorija, ovlašćena institucija i Inspektorat izrađuju kartu lokacija uzorkovanja koristeći Fito-Gis aplikaciju.

(3) Mape iz stava 2. ovog člana dostavljaju se Ministar- stvu u elektronskom obliku.

Član 10.

(1) Rok za uzimanje uzoraka matičnih stabala iz registri- ranih rasadnika, proizvodnih zasada, te dostavljanje uzoraka ovlašćenoj laboratoriji radi laboratorijskih analiza je 1. decembar 2021. godine.

(2) Konačan izvještaj o sprovedenom programu, kao i karte iz člana 9. stav 2. ovog programa dostavljaju se Ministarstvu do 10. decembra 2021. godine.

(3) Rok za uzimanje uzoraka iz uvoza, te dostavljanje ovlašćenoj laboratoriji radi laboratorijskih analiza, kao i dostavljanje izvještaja od Inspektorata je 31. decembar 2021. godine.

(4) Svi vršioci posebnog nadzora odmah izvještavaju Mi- nistarstvo o posebnim događajima tokom sprovođenja ovog programa, a posebno o svim slučajevima otkrivanja štetnog organizma koji je predmet posebnog nadzora.

(5) U slučaju otkrivanja štetnih organizama koji su pred- met posebnog nadzora, vršioci odmah obavještavaju Ministarstvo i Inspektorat, koji preduzima neophodne fitosanitar- ne mjere, s ciljem sprečavanja širenja i suzbijanja štetnog organizma, a u skladu sa propisima iz ove oblasti, te o tome obavještava Ministarstvo.

6) Ukupni rezultati ovog programa dostavljaju se Mini- starstvu na obrascima 1, 2, 3. i 4, koji se nalaze u Prilogu 4. ovog programa i čini njegov sastavni dio.

Član 11.

Sprovođenje ovog programa finansira se iz budžeta Republike Srpske, na osnovu Pravilnika o uvjetima i načinu ostvarivanja novčanih podsticaja za razvoj poljoprivrede i sela u 2021. godini - pravo na podsticajna sredstva za finan- siranje programa iz oblasti zaštite zdravlja bilja.

Član 12.

Stupanjem na snagu ovog programa prestaje važiti Program posebnog nadzora nad prisustvom Phytophthora rubi - prouzrokovača fitoftoroze maline na području Republike Srpske u 2020. godini (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 34/20).

Član 13.

Ovaj program stupa na snagu osmog dana od dana objave u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Broj: 12.03.3-330-1105/21
23. aprila 2021. godine Banjaluka

Ministar,

Dr. Boris Pašalić, s.r.