Ko su subjekti od javnog interesa i koje su njihove obaveze

Zakon o računovodstvu i reviziji u FBiH, koji je u FBiH na snazi od 04. 3. 2021. godine, donio je brojne novine, od kojih je jedna od značajnijih propisivanje statusa i posebnih obaveza subjekata od javnog interesa. Zapravo, ovaj Zakon je dao posebne i brojne zadaće ovim subjektima, koje iz raznih objektivnih, finansisjkih, organizacionih i inih razloga neće biti lako izvršiti.

U ovom tekstu ćemo pojasniti ko su subjekti od javnog interesa u FBiH, dat ćemo kratki osvrt na pristup kod definisanja ovih subjekata u zemljama EU, identificirati koje sve obaveze pojedine grupe subjekata od javnog interesa u FBiH imaju prema novom Zakonu, posebno se osvrćući i na druge propise koji pojedina pitanja kojima se bavi ZRR regulišu na drugačiji način.

Zakonsko prepoznavanje grupe izvještajnih subjekata koji se smatraju subjektima od javnog interesa nije neka posebna novina u globalnoj računovodstvenoj regulativi. U skladu s tim, postojala je i potreba i obaveza usaglašavanja odredaba Zakona o računovodstvu i reviziji u FBiH sa zahtjevima evropskih računovodstvenih propisa i pravila, u prvom redu sa računovodstvenom Direktivom 2014/56/EU i Uredbom koja uređuje reviziju subjekta od javnog interesa (Uredba 537/2014/EU).

Tako je i novi ZRR u Federaciji BiB uveo kategoriju subjekata od javnog interesa i propisao posebne tj. dodatne obaveze ovim subjektima u pogledu finansijskog izvještavanja i revizije.

U našim uslovima, međutim, kao i prema onome kako se ZRR postavio prema subjektima od javnog interesa (SJI), bojimo se da će ovdje biti dosta i pitanja i dilema. Na mnoga od njih odgovor će, nesumnjivo, morati dati Federalno ministarstvo finansija, a u pojedinim situacijama i druga nadležna ministarstva kako na federalnom, tako i na kantonalnom nivou.

Status subjekta od javnog interesa širi prikaz

Subjektima od javnog interesa u pravilu se smatraju oni subjekti od čijeg poslovanja zavisi veći broj interesno-uticajnih grupa, odnosno društvo u cjelini. Određivanje subjekata od javnog interesa i uređivanje sistema finansijskog izvještavanja i njihove zakonske revizije trebalo bi doprinijeti kvalitetu njihovih finansijskih izvještaja i jačanju neovisnosti, odgovornosti, transparentnosti i pouzdanosti revizorskih društava koja obavljaju zakonsku reviziju tih i takvih subjekata. Sve skupa bi trebalo uticati na kvalitet izvještavanja i revizije i stvoriti pretpostavke za nesmetano funkcionisanje unutarnjeg tržišta.

Korisnicima finansijskih izvještaja takvih subjekata je potrebno pružiti posebnu zaštitu na način da se poduzmu dodatni napori kako bi njihovi finansijski izvještaji bili realni i objektivni. To je razlog zbog kojeg se ovim subjektima i u EU, a evo sada i u FBiH, postavljaju dodatni zahtjevi: da moraju primjenjivati strožija pravila finansijskog izvještavanja, primjenjujući “pune” MRS/MSFI (tj. da ne mogu primjenjivati MSFI za male i srednje subjekte), da moraju imati obaveznu godišnju reviziju, kao i da moraju osigurati posebne mehanizme kontrole sistema koji utiče na finansijsko izvještavanje (kroz uspostavljanje odjela interne revizije i odbora za reviziju).

Inače, cijela ova priča je započela kao posljedica velike ekonomske krize 2008.-2009. godine, koja je itekako uticala i na računovodstvenu i revizijsku profesiju. Poljuljalo se povjerenje u kvalitet finansijkih izvještaja ali i rad revizijske profesije (sjetićemo se da su mnoga velika društva koja su propala u tom periodu imala pozitivno revizorsko mišljenje). Dakle, bilo je puno razloga da se temeljito preispita i način finansijskog izvještaja i način obavljanja revizije, ali i dosta drugih stvari koje su na ovaj ili onaj način tangirale prezentirane računovodstvene informacije.

Tako je, na primjer, revizorska reforma na nivou Evropske unije započela 2010. godine, kad je Evropska komisija objavila tzv. Zelenu knjigu pod naslovom “Politika revizije: Pouke iz krize” (engl. Green paper “Audit policy: Lessons from the crisis”), gdje je istaknuto da je kvalitetna revizija ključna za ponovno uspostavljanje povjerenja investitora u finansijske izvještaje i finansijski sistem. Analizom revizorskog tržišta su identificirani ključni problemi, ali i postavljeni ciljevi koji se moraju dostići.

Postavljeni ciljevi su, nakon nekoliko godina rasprava i dogovora, 2014. godine rezultirali novim pravilima, koja su uključivala i definisanje subjekata, obavljanja zakonske revizije na području Evropske unije i druga područja, i to u obliku izmijenjene Direktive (Direktiva 2014/56/EU) i nove Uredbe koja uređuje reviziju subjekta od javnog interesa (Uredba 537/2014/EU).

Državama članicama je dat rok od dvije godine da se prilagode i implementiraju nove odredbe u nacionalna zakonodavstva. Za razliku od Direktive, Uredba se direktno primjenjuje na sve države članice i ne mora se implementirati u nacionalna zakonodavstva. Istovremeno je tekao proces izmijena MRS/ MSFI, uvođenja novih MSFI, čega smo, i sami, bili aktivni sudionici prethodnih godina.

Uvažavajući promjene koju su se dešavale na međunarodnom tržištu i potrebu za usklađivanjem i finanansijskog izvještavanja i poslovanja sa zahtjevima Direktive, općenito, i u našoj zemlji su se vršile razne aktivnosti. Jedna od značajnijih je donošenje novog Zakona o računovodstvu i reviziji u FBiH.

Prema tome, kada su u pitanju subjekti od javnog interesa, ZRR je nastojao da implementira zahtjeve Direktive u lokalno zakodavstvo. Čini se, međutim, da je ZRR u FBiH otišao korak (ili više koraka) dalje u određivanju obima ovih subjekata.

Subjekti od javnog interesa u FBiH

Prema članu 2. Zakona o računovodstvu i reviziji u FBiH, subjektima od javnog interesa u FBiH se smatraju: 

1. sva pravna lica čijim se vrijednosnim papirima trguje na organizovanom tržištu vrijednosnih papira;

2. svi subjekti iz finansijskog sektora: banke, mikrokreditna društva, društva za osiguranje i reosiguranje, društva za faktoring, lizing društva, društva za upravljanje investicijskim fondovima, društva za upravljanje dobrovoljnim penzijskim fondovima, brokersko-dilerska društva i druge finansijske organizacije;

3. javna preduzeća osnovana u skladu sa propisima kojima se uređuje poslovanje i upravljanje javnim preduzećima u FBiH (tj. obavljaju djelatnost od javnog društvenog interesa: energetika, komunikacije, komunalne djelatnosti, upravljanje javnim dobrima i druge djelatnosti od javnog društvenog interesa);

4. sva pravna lica od posebnog značaja za Federaciju BiH u skladu sa propisima o vršenju ovlaštenja u privrednim društvima sa učešćem državnog kapitala;

5. te organizacije i javne ustanove koje nisu obuhvaćene okvirom revizije utvrđenim propisom o reviziji institucija u Federaciji BiH.

Kao što možemo vidjeti, zakonodavac je ispoštovao Direktivu identificirajući kotirajuća preduzeća i finansijske institucije kao subjekte od javnog intresa. Javni interes ovih subjekata nije potrebno posebno komentarisati.

U FBiH ima 557 subjekata 3 koji se nalaze na spisku emitenata u Registru vrijednosnih papira. Broj emitenata na sarajevskoj berzi je 302 4 (od čega 50 društava u stečaju). U ovaj broj ulaze banke, osiguravajuća društva i društva za upravljanje investicijskim fondovima. 5 Inače, u FBiH je ukupno 74 finansijske institucije (16 banaka, 13 mikrokreditnih društava, 13 društava za osiguranje, 4 lizing društva, 11 društava za upravaljanje investicijim fondovima, 14 brokersko dilerska društva, 3 ostale finansijske organizacije6 ).

Nadalje, primjećujemo da je odredbu Direktive kojom se daje diskreciono pravo svakoj zemlji da sâma, dodatno, određene subjekte proglasi subjektima od javnog interesa, FBiH iskoristila na sebi svojstven način. Naime, zakonodavac u FBiH se nije odlučio eksplicitno na kriterij veličine (kao RH) već na javna preduzeća, potom pravna lica od po sebnog značaja za Federaciju i konačno, organizacije i javne ustanove koje nisu obuhvaćene okvirom “državne” revizije. Svaka od ovih kategorija zaslužuje poseban osvrt. 

Javna preduzeća

Kada se kaže javno preduzeće, odmah se pomisli da su to “državna preduzeća”. U nekom ranijem periodu, stvari je tako postavljao i Zakon o javnim preduzećima. Naime, ranije je za određenje statusa javnog preduzeća bila bitna struktura vlasništva, tako da su se subjektima od javnog interesa smatrala preduzeća sa pretežnim državnim kapitalom. Međutim, prema izmjenama tog zakona iz 2012. godine, dakle po sada važećim odredbama Zakona o javnim preduzećima, 7 jedini kriterij koji je bitan za određenje “javnog preduzeća” je da li pravno lice obavlja djelatnost od javnog društvenog interesa.

Naime, prema trenutno važećem Zakonu o javnim preduzećima, javno preduzeće, u smislu ovog zakona, jest pravno lice koje je upisano u sudski registar kao privredno društvo i koje obavlja djelatnost od javnog društvenog interesa (energetika, komunikacije, komunalne djelatnosti, upravljanje javnim dobrima i druge djelatnosti od javnog društvenog interesa) ili pravno lice definisano kao javno preduzeće posebnim propisom.

Djelatnosti od javnog društvenog interesa utvrđuju općina, kanton i Federacija Bosne i Hercegovine, svako u okviru svojih nadležnosti.

Kantonalni zakoni o komunalnoj djelatnosti bliže određuju šta se smatra komunalnom djelatnošću. Tako, na primjer, prema Zakonu o komunalnoj djelatnosti u Kantonu Sarajevo, u ove djelatnosti spada: snabdijevanje pitkom vodom, odvođenje i prečišćavanje otpadnih voda, snabdijevanje prirodnim gasom, snabdijevanje toplotnom energijom, obavljanje javnog prijevoza putnika, prikupljanje i odvoz komunalnog otpada iz stambenih i poslovnih zgrada i poslovnih prostora na deponiju, odlaganje komunalnog otpada, održavanje i organizacija javnih parking prostora i javnih garaža, obavljanje pogrebnih poslova, tržnice i pijace na malo...

Povezivanje ZRR sa Zakonom o javnim preduzećima u kontekstu utvrđivanja subjekata od javnog interesa, opravdano je izazvalo mnogo reakcija i pitanja. Da li je, na primjer, 100% privatno preduzeće koje se bavi odvoženjem komunalnog otpada, subjekt od javnog interesa u smislu ZRR? Prema Zakonu o javnim peduzećima jest, jer obavlja komunalnu djelatnost, koja je djelatnost od javnog društvenog interesa. Isto tako, kablovski operateri i privatne radiotelevizije, prema Zakonu o javnim preduzećima obavljaju djelatnost iz oblasti komunikacija (djelatnost “emitiranja” signala), čime se svrstavaju u javna preduzeća, pa time i u subjekte od javnog interesa. Na isti način se posmatra i pijaca/tržnica u privatnom vlasništvu. Ili... da li vrtići (privatni ili javni, svejedno) obavljaju djelatnost od javnog društvenog interesa, tj. spadaju li u subjekte od javnog interesa. Moglo bi se tako nabrajati u nedogled...

Razlog za ova pitanje je, u stvari, u posebnim i vrlo strogim obavezama koje ZRR zahtijeva od subjekata od javnog interesa (korištenje isključivo “velikih” standarda, obavezna godišnja revizija, uspostava odjela interne revizije, uspostava Odbora za reviziju, procjena imovine i kapitala...). Da li zaista sva ova lica – od kojih su neki mikro subjekti, sa jednim ili nekoliko zaposlenih radnika, koji obavljaju posao na vrlo ograničenom tržištu – subjekti od javnog interesa kojima treba nametnuti sve ove obaveze?

Očekuje se da Federalno ministarstvo finansija dodato razmotri ovo pitanje i zauzme stav. Na koji način će FMF tumačiti ko su javna preduzeća u smislu određivanja subjekata od javnog interesa, biti će od velikog značaja za obuhvat ovih subjekata, pa posljedičo i obaveze koje će iz toga proisteći.

Pravna lica od posebnog značaja za Federaciju (i niže nivoe vlasti)

Ko su pravna lica od posebnog značaja za Federaciju u skladu sa propisima o vršenju ovlaštenja u privrednim društvima sa učešćem državnog kapitala, kako je to navedeno u članu 2. Zakona o RiR?

Svaki nivo vlasti je posebnim aktom uredio ovo pitanje i donio svoju listu preduzeća koja su od posebnog značaja za FBiH, kanton, općinu ili grad, koja je objavljena u odgovarajućim službenim glasilima (Fedracije, kantona, gradova i općina).

Tako je na nivou FBiH donesena Uredba o vršenju ovlaštenja u privrednim društvima sa učešćem državnog kapitala iz nadležnosti FBiH (“Službene novine FBiH”, broj 44/15), na osnovu koje je donesena Lista privrednih društava u kojima Vlada FBiH vrši ovlaštenja na osnovu državnog kapitala iz nadležnosti FBiH. Na ovoj listi su 53 privredna društva.

Na sličan način je ovo pitanje uređeno i na nižim nivoima.

Na primjer, u Tuzlanskom kantonu je donesena Uredba o vršenju ovlaštenja u privrednim društvima sa učešćem državnog kapitala iz nadležnosti TK i općina/gradova sa područja TK (“Službene novine TK”, broj 11/19). Vlada TK, odnosno općinsko/gradsko vijeće, utvrđuje listu privrednih društava nad kojima vrši ovlaštenja na osnovu učešća državnog kapitala.

Sva ova preduzeća, bez obzira na njihovu veličinu, smatraju se subjektima od javnog interesa u smislu Zakona o RiR.

Organizacije i javne ustanove koje nisu obuhvaćene okvirom revizije utvrđenim propisom o reviziji institucija u Federaciji

Šta sve spada u organizacije, a šta u javne ustanove koje nisu obuhvaćene okvirom revizije utvrđenim propisom o reviziji institucija u Fe deraciji, kako je navedeno u članu 2. Zakona o RiR?

Naime, pojam “organizacija” je u širokoj upotrebi, u različitim kontekstima i sa različitim značenjima, ali nije definisan nijednim propisom da bismo formalno odredili šta spada u organizacije u smislu primjene člana 2. Zakona o RiR. Stoga je lakše razmišljati u pravcu šta je bila intencija zakonodavca u ovom dijelu.

Ako pogledamo šta se sve događalo u višegodišnjem procesu donošenja ovog zakona, te ako se sjetimo različitih pristupa/neslaganja/borbi, onda nije teško zaključiti da je cilj ove odredbe bio da se svi subjekti koji su “pod kapom državne revizije” svrstaju u subjekte od javnog interesa.

Koji su to subjekti i koliko ih je u FBiH?

U skladu sa članom 12. Zakona o reviziji institucija FBiH, 8 generalni revizor svake godine donosi godišnji plan revizije koji će vršiti Ured za reviziju FBiH. Plan revizije se dostavlja Parlamentarnoj komisiji odgovornoj za reviziju kao informacija prije početka naredne finansijske godine. Ured za reviziju nadležan je za finansijske revizije, revizije učinka i druge specifične revizije institucija u Federaciji BiH (prema članu 8. Zakona). Prema uspostavljenom Registru subjekata, nadležnost obuhvaća preko 2.000 subjekata u Federaciji BiH (uključujući i kantone i njihove institucije, ministarstva, općine, zavode, fondove, agencije, javne ustanove, preduzeća sa pretežnim državnim kapitalom...).

Međutim, zbog ograničenih kapaciteta Ureda, nije moguće kontinuirano revidirati sve subjekte revizije. Tako su, na primjer, za 2020. godinu planirane 102 revizije. Ovo sâmo po sebi daje odgovor na pitanje šta je bila intencija zakonodavca kada je definirao organizacije i javne ustanove kao subjekte od javnog interesa: cilj koji se želio postići ovom odredbom jeste da kompletan javni sektor (od općina, preko ministarstava, zavoda, fondova pa do javnih preduzeća) bude svake godine obuhvaćen revizijom (ili Ureda ili “komercijalnom” revizijom). Dodatno, nije nikakva tajna da je ova odredba “ušla” u ZRR tek naknadno, usvajanjem amandmana kojim bi se amortizovalo značajno smanjenje obveznika revizije po veličini pravnih lica, zbog podizanja pragova za svrstavanja u srednja i velika pravna lica.

Iako bi se štošta moglo prigovoriti formulaciji ove grupe SJI u članu 2. ZRR (jer ovaj član određuje ko su SJI, a ne ko su obveznici revizije, pa je o tome trebalo voditi računa i jasnije se odrediti prema obavezi revizije ovih subjekta), jasan je motiv kojim se rukovodio predlagač, a lako se složiti i s tim da je potrebno da svi koji raspolažu javnim sredstvima treba da budu revidirani.

Isto tako, zanimjivo je primijetiti da sâma Direktiva EU ne svrstava javni sektor apriori u subjekte od javnog interesa, mada ne brani da se u lokalnom zakonodavstvu tako odredi. Ilustracije radi, samo tri članice EU svrstavaju “Vladu” (u širem smislu te riječi) u subjekte od javnog interesa.

Obaveze SJI prema ZRR u FBiH

Zakon o računovodstvu i reviziji u FBiH je propisao više obaveze ovim subjektima, rukovodeći se njihovim značajem u društvu.

Tako je članom 25. ZRR propisano da su svi SJI obavezni da primjenjuju set “velikih” standarda (MRS/MSFI), tj. nije im dopušteno da primjenjuju MSFI za MSS, bez obzira na veličinu. Prema tome, svi SJI koji su do sada primjenjivali MSFI za MSS (jer su kao mali ili srednji mogli ranije primjenjivati ovaj jednostavniji standard) obavezni da izvještaje za 2021. godinu (i naredne godine) pripreme u skladu sa “punim” MRS/MSFI.

Nadalje, prema članu 26. ZRR, subjekti od javnog interesa obavezni su, u situacijama kada to zahtijevaju MRS/MSFI, vršiti procjenu vrijednosti ukupne imovine i kapitala sa stanjem na dan kada završava poslovna godina, te izvještaj o izvršenoj procjeni učiniti javno dostupnim.

ZRR je oslobodio obaveze konsolidacije sve male grupe pravnih lica. Međutim, ako je neko od povezanih preduzeća subjekt od javnog interesa, matica je dužna izraditi konsolidovane finansijske izvještaje i konsolidovani izvještaj o poslovanju.

Važna odredba /obaveza je i ona koja se tiče obavezne godišnje revizije. Članom 57. ZRR je prospisano da finansijski izvještaji i konsolidovani finansijski izvještaji svih subjekata od javnog interesa podliježu obaveznoj reviziji.

Rok za predaju revizorskog izvještaja sa priloženim finansijskim izvještajima subjekata od javnog interesa koji su predmet revizije je najkasnije do 30. 6. tekuće godine za prethodnu godinu (za razliku od ostalih subjekata kojima je rok 30. 9.).9 

Obaveznoj reviziji podliježu i organizacije, javne institucije i javne ustanove, koji su, kako smo naprijed pojašnjavali, također, subjekti od javnog interesa. Ipak, ovi subjekti ne moraju angažirati revizorsko društvo ako su za tu godinu obuhvaćeni planom revizije Ureda za reviziju institucija FBiH. Drugim riječima, ovi subjeti moraju biti godišnje revidirani, bilo od Ureda za reviziju ili od revizorskog društva.

Nadalje, prema članu 86. ZRR, subjekti od javnog interesa su obavezni uspostaviti i osigurati funkcioniranje odjela interne revizije u skladu sa ovim zakonom i drugim zakonskim propisima. U cilju ispunjenja ove obaveza, SJI su obavezni imati u radnom odnosu najmanje jednog ovlaštenog internog revizora, sa važećom licencom.

Konačno, prema članu 86. ZRR, subjekti od javnog interesa obavezni su osnovati odbor za reviziju, u kojem najmanje jedan član mora biti iz redova ovlaštenih revizora.

Određenje interne revizije u drugim zakonima

Kada se govori o uspostavi interne reviziji, kao jednoj od obaveza subjekata od javnog interesa prema novom ZRR, naravno da treba imati u vidu i druge propise koji uređuju ili pominju oblast interne revizije.

To je, prije svega, Zakon o internoj reviziji u javnom sektoru u FBiH, 10 koji je propisao da svi korisnici javnih sredstava budžeta FBiH, kantona, gradova, općina, vanbudžetskih fondova, kao i pravna lica u kojima Federacija, kantoni ili općine imaju većinski udjel, imaju obavezu uspostave odjela interne revizije (ili da budu dio zajedničke jedinice za internu reviziju). Međutim, ovaj Zakon je utvrdio kriterije kojima se treba rukovoditi javni sektor kod uspostave odjela interne revizije, tj. ne obavezuje na to baš sve subjekte.

Prema tom zakonu (član 3.), kriteriji za uspostavljanje jedinice za internu reviziju kod navedenih subjekata su:

a) Nivo razdjela organizacione klasifikacije za budžet i budžetske korisnike Federacije,

b) Iznos usvojenog budžeta/finansijskog plana veći od 10.000.000 KM,

c) Broj zaposlenih veći od 200,

d) Nivo izvršenih transakcija ili ostvarivanje prihoda od djelatnosti, koji ukupno premašuju iznos od 15.000.000 KM,

e) Visoki stepen rizika u procesima koji utječu na ostvarivanje ciljeva organizacije.

Osim Zakona o internoj reviziji u javnom sektoru, i Zakon o javnim preduzećima FBiH 11 (u članu 27.), kao opći zakon za javna preduzeća, propisuje da se u javnim preduzećima formiraju odjeli za internu reviziju koja zapošljavaju više od 100 radnika, a u preduzećima koja zapošljavaju manje od 100 radnika formira se odbor za reviziju i angažira nezavisni revizor.

Konačno, i Zakon o privrednim društvima 12 je propisao da se u dioničkom društvu formira odbor za reviziju, koji ima najmanje tri člana. Prema članu 273. ZPD, odbor za reviziju je dužan izvršiti reviziju polugodišnjeg i godišnjeg obračuna i istovremeno kontrolu usklađenosti poslovanja društva i funkcioniranja organa društva sa ovim zakonom, drugim relevantnim propisima i osnovnim principima korporativnog upravljanja i o tome dostaviti izvještaj skupštini i nadzornom odboru najkasnije osam dana po okončanju revizije.

Prema svemu navedenom, vidljivo je da se opravdano postavljaju pitanja da li i koji subjekti od javnog interesa moraju uspostaviti odjel interne revizije i odbor za reviziju, jer različiti propisi na različite načine tretiraju ova pitanja?

Dakle, imamo situaciju da određena grupa subjekata od javnog interesa ima propisanu obavezu interne revizije po više zakona, na različite načine. Na primjer, javi sektor kao SJI je po ZRR obveznik uspostave odjela interne revizije bez bilo kakvih uslovljavanja, dok se, isto tako, na subjekte iz javnog sektora odnosi i Zakon o internoj reviziji u javnom sektoru, koji propisuje obavezu interne revizije ali samo ako se radi o subjektu koi ispunjava uslove iz tog zakona (npr. ima više od 200 zaposlenih).

Na javna preduzeća se odnosi i Zakon o javnim preduzećima (obaveza revizije ako imaju više od 100 zaposlenih, a ako imaju preko 50 dovoljan je odbor za reviziju), Zakon o internoj reviziji u javnom sektoru (sa svojim uslovom preko 200 zaposlenih), ali i ZRR koji ih svrstava u SJI i propisuje ovu obavezu svima bez obzira na veličinu.

Na dionička preduzeća se odnosi i Zakon o privrednim društvima i ZRR, a ako se radi o dioničkom društvu u kojem država ima većinski kapital, tada se, najčešće, primjenjuje i Zakon o javnim preduzećima, plus Zakon o internoj reviziji u javnom sektoru.

Pošto se radi o vrlo osjetljivoj materiji, te kako su i mišljenja pravnih stručnjaka podijeljena, na ovom mjestu se nećemo upuštati u raspravu koji od ovih zakona ima jaču pravnu snagu, tj. da li ZRR sada nalaže obavezu interne revizije svim subjektima od javnog interesa, neovisno od toga što ih drugi propis koji se na njih primjenjuje na to ne obavezuje. Koji od ovih zakona je lex specialis i koji se ima primjenjivati za koju grupu obveznika – sačekat ćemo da kažu nadležni organi.

Što se tiče subjekata finansijskog sektora, od njih se, prema posebnim propisima (Zakon o bankama, Zakon o osiguranju, Zakon o lizingu, Zakon o faktoringu), svakako, bezuslovno zahtijeva uspostava interene revizije.

Umjesto zaključka

Iz svega navedenog je sasvim očito da, unatoč neophodnom i sasvim opravdanom uvođenju pojma subjekata od javnog interesa i u našu računovodstvenu i revizijsku praksu, uključujući i propisivanje brojnih posebnih obaveza takvih subjekata u odnosu na ostala pravna lica u Federaciji BiH, u vezi s tim još uvijek postoje brojna otvorena pitanja. Odgovore na sva ta pitanja bi, što prije, trebalo dati nadležno Ministarstvo, ali i računovodstvena i revizijska, kao i pravna struka.

Izvor: Revicon/Porezni savjetnik