Vlada RS utvrdila Nacrt Programa javnih investicija za period 2022-2024. godina

Vlada Republike Srpske utvrdila je Nacrt Programa javnih investicija RS za period 2022-2024. godina, koji sadrži informacije o investicionim projektima za koje su obezbijeđena sredstva, koji se trenutno realizuju, kao i projektima koji će biti realizovani u narednom trogodišnjem periodu.

"Obuhvaćeni su i kandidovani projekti, iskazani kao prioritetni, ali za čiju realizaciju u momentu izrade dokumenta nisu obezbijeđena finansijska sredstva. U pomenutom periodu planirana je realizacija investicionih projekata (kapitalna potrošnja) u ukupnom iznosu od 530.706.195 KM", saopšteno je iz Ministarstva finansija Republike Srpske.

Nacrtom pomenutog programa obuhvaćeni su i projekti čija je realizacija počela u prethodnim godinama, a po ovom osnovu je, zaključno sa 2020. godinom, utrošeno 1.239.501.801 KM iz svih izvora finansiranja, dok se u ovoj godini planira utrošiti 400.848.604 KM.

Najznačajniji su projekti iz oblasti energetike i zdravstva, odnosno najveće investicije od 2022-2024. planirane su u oblasti proizvodnje i snabdijevanja energijom sa ukupnim iznosom ulaganja od 199.690.863 KM.

"Među najznačajnijim projektima je izgradnja vjetroelektrane Hrgud ukupne vrijednosti 126.121.698 KM, od čega je zaključno sa 2020. godinom uloženo 119.784 KM, dok se u tekućoj godini planira uložiti 1.102.611 KM i u periodu 2022-2024. godina još 124.899.303 KM. Slijedi projekat izgradnje hidroelektrane Dabar-prva faza čija ukupna vrijednost iznosi 165.267.635 KM od čega je zaključno sa 2020. godinom utrošeno 125.422.635 KM", navodi se u saopštenju.

U oblasti energetike značajan je i Projekat energetske efikasnosti u javnim zgradama čija ukupna vrijednost iznosi 22.492.045 KM.

U periodu od 2022. do 2024. godine su planirana i značajna ulaganja u zdravstveni sektor u iznosu od 153.812.776 KM, a najveći iznos u tom periodu je planiran za izgradnju nove bolnice u Doboju, ukupne vrijednosti 103.625.400 KM.

U periodu obuhvaćenom programom, u dobojsku bolnicu biće uloženo 31.087.620 KM.

"Za izgradnju i opremanje Nove bolnice u Istočnom Sarajevu u periodu 2022-2024. godine biće uloženo 27.251.049 KM. Ukupna vrijednost ovog projekta iznosi 54.502.101 KM, a utrošena sredstva zaključno sa 2020. godinom iznose 18.168.368 KM", ističu iz resornog ministarstva.

Navode da je u Banjaluci planirana i izgradnja i opremanje objekta za stacionarni saobraćaj i komercijalne sadržaje predviđene važećim Regulacionim planom /Paprikovac-Petrićevac, zona D, Banjaluka/ - faza jedan, te da ukupna vrijednost projekta iznosi 34.871.850 KM.

"Tu je i projektovanje, izgradnja i opremanje novog objekta po sistemu `ključ u ruke`, izgradnja parkinga, izgradnja podstanice medicinskih gasova i trafo stanice, adaptacija i opremanje postojećeg objekta Bolnice Zvornik - ukupna vrijednost projekta 29.190.276 KM, od čega je zaključno sa 2020. godinom utrošeno 2.882.761 KM, dok se u tekućoj godini planira se uložiti 8.434.394 KM i u periodu 2022-2024. godina 17.873.118 KM", navodi se u saopštenju.

Po isteku perioda obuhvaćenog pomenutim nacrtom za projekte čija realizacija će još trajati potrebno je uložiti još 61.498.506 KM.

Iz Ministarstva navode da su u narednom trogodišnjem periodu kandidovani i projekti za čiju realizaciju još nisu obezbjeđena sredstva, a čija je ukupna vrijednost 3.808.365.612 KM.

"Od pomenutih projekata su najzahtjevniji iz oblasti energetike - ukupno 1.572.402.199 KM ili 41,29 odsto i saobraćaja i veza - ukupno 1.367.500.000 KM ili 35,91 odsto", ističu iz ovog ministarstva.

U toku izrade nacrta programa, Ministarstvo finansija je pozvalo osam gradova - Banjaluku, Bijeljinu, Gradišku, Derventu, Doboj, Zvornik, Prijedor i Trebinje da, kao pilot aktivnost, kroz informacioni sistem podnesu svoje projekte u implementaciji i prioritetne projekte bez obezbijeđenih izvora finansiranja /kandidovane projekte/, te učestvuju u izradi dokumenta.

Podatke su dostavili Banjaluka, Bijeljina, Gradiška, Derventa, Zvornik i Prijedor, a prijavljeno je ukupno 14 projekata u implementaciji čija ukupna vrijednost ulaganja u periodu 2022-2024. godina iznosi 13.155.053 KM, te 45 projekata bez obezbijeđenih izvora finansiranja /kandidovani projekti/, čija ukupna vrijednost iznosi 249.249.619 KM, od čega je predmet analize bilo 35 projekata ukupno vrijednih 226.126.967 KM koji se nalaze na Preliminarnoj listi prioritetnih projekata. 

Vlada je, navode iz Ministarstva, danas utvrdila i informaciju o dugu sa stanjem na dan 31. decembar 2020. godine, koja će biti upućena na razmatranje i usvajanje u Narodnoj skupštini.

U Informaciji je navedeno da stanje javnog duga RS-a na pomenuti dan iznosi 4.726,05 miliona KM, što predstavlja 42,89 odsto bruto domaćeg proizvoda /BDP/, a ukupnog duga iznosi 5.833,45 miliona KM ili 52,94 odsto BDP-a.

Iz resornog ministarstva navode da je na osnovu Strategije upravljanja javnim dugom, u 2020. godini, gotovo 63 odsto finansiranja budžetske potrošnje obezbijeđeno iz domaćih izvora, pretežno kroz emisiju hartija od vrijednosti /HoV/ na domaćem tržištu, te u manjem obimu i putem kredita uzetih kod domaćih banaka. Istovremeno, 37 odsto finansiranja budžetske potrošnje je realizovano iz spoljnih izvora, putem kredita međunarodnih finansijskih institucija.

"Stanje spoljneg duga na dan 31. decembar 2020. godine bilo je 3.526,39 miliona KM, od čega je dug Republike Srpske 2.297,56 miliona KM, dug jedinica lokalne samouprave 121,42 miliona KM, i dug javnih preduzeća i IRB-a 1.107,40 miliona KM. Spoljni dug se, kao i sav ostali dug redovno servisira, te je u skladu sa tim u 2020. godini otplaćeno ukupno 260,03 miliona KM", navode iz Ministarstva.

U 2020. godini je po osnovu kredita za podršku razvoju infrastrukture povučeno ukupno 65,32 miliona KM, od kojih se 28,86 miliona KM odnosi na stambeno zbrinjavanje, energetsku efikasnost, te zaštitu i oporavak od poplava, 31,75 miliona KM za oblast elektroenergetskog sistema, te 4,71 milion KM na restrukturiranje "Željeznica Srpske".

Od 14. decembra 1995. do 31. decembra 2020. godine, od ukupno odobrenih kreditnih sredstava za privredne djelatnosti, u iznosu od 445,40 miliona KM, povučeno je 364,96 miliona KM.

Krediti za podršku privrednim djelatnostima obuhvataju sljedeće oblasti- poljoprivreda, stočarstvo, pomoć u privatizaciji, izvozna podrška, trgovinske olakšice. Krajnji korisnici kreditnih sredstava su poljoprivredni proizvođači, te privatni sektor - mala i srednja preduzeća.

Kada su u pitanju krediti za javnu/budžetsku potrošnju, u periodu od 14. decembar 1995. godine do 31. decembar 2020. godine, od ukupno odobrenih kreditnih sredstava za ove namjene u iznosu od 3.774,47 miliona KM, povučeno je 2.542,39 miliona KM.

Riječ je o kreditima za sljedeće oblasti - bolničke usluge i zdravstvena zaštita, podrška budžetu, obrazovanje, razvoj lokalnih zajednica, zapošljavanje, demobilizacija i deminiranje, te restrukturiranje "Željeznica".

"Stanje ukupnog unutrašnjeg duga na dan 31. decembar 2020. godine je 2.307,06 miliona KM, a odnosi se na dug Republike Srpske u iznosu od 1.723,81 milion KM, dug jedinica lokalne samouprave u iznosu od 370,68 miliona KM, i dug fondova socijalne sigurnosti iznosi 212,58 miliona KM", navodi se u saopštenju.

Unutrašnji dug Reublike Srpske čini verifikovani unutrašnji dug /stara devizna štednja, ratna šteta i opšte obaveze/ u iznosu od 286,17 miliona KM, dug po osnovu trezorskih zapisa u iznosu od 108,70 miliona KM, dug po osnovu dugoročnih HoV - obveznica, dugoročnih kredita i aktivirane garancije Republike.

Iz Ministarstva navode da Republika Srpska uredno izvršava obaveze po osnovu servisiranja unutrašnjeg duga, na šta se u 2020. godini odnosi 221,93 milion KM.

"Zaključno sa 31. decembrom 2020. godine izvršeno je ukupno 25 emisija obveznica na ime izmirenja obaveza po osnovu verifikovanog unutrašnjeg duga, u iznosu od 1.020,65 miliona KM i to osam emisija po osnovu izmirenja stare devizne štednje /pri čemu su za šest emisija svi kuponi dospjeli zaključno sa 1. januarom 2020. godine, tri emisije po osnovu opštih obaveza i 14 emisija po osnovu ratne štete. Izloženost Republike Srpske po izdatim garancijama na kraju 2020. godine je iznosila 804,32 miliona KM, ili 7,30 odsto BDP-a", ističu iz resornog ministarstva.

Podsjetili su da je Vlada u februaru 2021. godine usvojila Strategiju upravljanja dugom za period 2020-2023. godina nakon što je Ministarstvo finansija lani revidiralo i ažuriralo strategiju upravljanja dugom.

U skladu sa tim dokumentom, cilj upravljanja dugom je obezbjeđenje finansijskih sredstava za finansiranje odobrenih investicionih projekata, refinansiranje posmatranog duga i izvršenje budžeta Republike Srpske, uz minimalne troškove i rizike.

Iz resornog ministarstva navode da će se ovaj cilj operacionalizovati kroz strategiju diverzifikacije izvora finansiranja, instrumenata i baze investitora.