Pravilnik o obilježavanju organskih proizvoda

SLUŽBENI GLASNIK REPUBLIKE SRPSKE - Broj 93 23.9.2020.  

Na osnovu člana 27. stav 4, a u vezi sa članom 24. st. 1, 3. i 6. Zakona o organskoj proizvodnji (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 12/13) i člana 76. stav 2. Zakona o republičkoj upravi (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 115/18), ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede d o n o s i

PRAVILNIK
O OBILJEŽAVANJU ORGANSKIH PROIZVODA

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuje se izgled oznake i entitetskog znaka, odnosno obilježavanje organskih proizvoda u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i propisima donesenim na osnovu njega.

Član 2.

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom pravilniku imaju sljedeće značenje:

1) faza proizvodnje, pripreme i distribucije označava svaku fazu od primarne proizvodnje organskog proizvoda do njegovog skladištenja, prerade, prijevoza, prodaje ili isporu- ke krajnjem potrošaču i prema potrebi označavanje, promo- cije, uvoz, izvoz i kooperativu, 

2) krajnji potrošač je potrošač koji organsku hranu ne koristi ni u jednoj fazi poslovanja sa hranom,

3) prerađena hrana označava se kao organska samo ako su svi ili gotovo svi sastojci organskog porijekla,

4) period konverzije je period koji je potreban za prijelazak sa konvencionalne proizvodnje na organsku proizvodnju, u toku kojeg se na proizvodnoj jedinici primjenjuju odredbe Zakona o organskoj proizvodnji (u daljem tekstu: Zakon),

5) organski proizvod u smislu ovog pravilnika je svaki proizvod proizveden i označen u skladu sa propisima o organskoj proizvodnji.

Član 3.

(1) S ciljem zaštite potrošača i tržišne konkurencije izrazi koji se koriste za označavanje organskih proizvoda moraju da budu zaštićeni od upotrebe na konvencionalnim proizvodima u cijeloj Republici Srpskoj i neovisno o jeziku koji se koristi. Zaštita treba da vrijedi za sve izraze ili skraćenice, bez obzira na to upotrebljavaju li se sami ili u kombinaciji.

(2) Da bi se na cijelom tržištu Republike Srpske osigurala sigurnost za potrošače, entitetska oznaka za organske proizvode Republike Srpske je obavezna na svakoj upakiranoj organskoj hrani koja je proizvedena u Republici Srpskoj.

(3) Dozvoljava se uvoz organskih proizvoda u Republiku Srpsku koji se stavljaju na tržište kao organski ako su proizvedeni u skladu sa pravilima organske proizvodnje koji su propisani uredbama Evropske komisije, USDA/NOP, COR (Kanada), JAS (Japan), Australian Certified Organic Stan- dard (Australija) i Biosuisse organic (Švajcarska) ili drugim propisima koje su donijele države sa kojima Republika Srpska, odnosno Bosna i Hercegovina ima bilateralni sporazum o uvozu/izvozu organskih proizvoda i koji podliježu kontroli u skladu sa propisima o organskoj proizvodnji Republike Srpske i kao takvi obilježavaju se entitetskom oznakom za organske proizvode.

(4) Uvezeni organski proizvodi koji su namijenjeni za dalju preradu ne označavaju se oznakom za organske proizvode koji se koriste u Republici Srpskoj.

(5) Upotreba entitetske oznake Republike Srpske za organske proizvode ni u kojem slučaju ne smije sprečavati istovremenu upotrebu logotipa/oznake EU, NOP, JAS, COR, Australian Certified Organic Standard i Biosuisse organic ili drugih nacionalnih ili privatnih logotipova ako su ti proizvodi certificirani prema navedenim propisima ili standardima.

Član 4.

(1) Domaći neprerađeni certificirani organski proizvod obilježava se oznakom: “ORGANSKI PROIZVOD”, entitet- skim znakom i kodom, odnosno logom ovlašćene kontrolne organizacije koja je izvršila certifikaciju tog proizvoda, u skladu sa propisima koji uređuju oblast organske proizvodnje.

(2) Ako neprerađeni organski proizvod sadrži više sasto- jaka, taj proizvod obilježava se kao organski proizvod samo ako su svi sastojci organskog porijekla.

(3) Domaći prerađeni certificirani organski proizvod može se obilježiti oznakom iz stava 1. ovog člana, entitetskim znakom i kodom, odnosno logom ovlašćene kontrolne organizacije koja je u posljednjoj fazi proizvodnje izvršila certifikaciju tog proizvoda ako sadrži najmanje 95% sastojaka poljoprivrednog porijekla koji su proizvedeni u skladu sa propisima koji uređuju oblast organske proizvodnje.

(4) Oznakom: “PROIZVOD IZ PERIODA KONVERZI- JE” i kodom, odnosno logom ovlašćene kontrolne organizacije mogu se obilježiti proizvodi biljnog porijekla iz perioda konverzije koji sadrže isključivo jedan sastojak poljopri- vrednog porijekla, po isteku roka od godinu dana od dana zaključenja ugovora sa ovlašćenom kontrolnom organizaci- jom, u skladu sa Zakonom.

(5) Na način iz st. 1. i 4. ovog člana obilježavaju se i reklamni materijal, prateća dokumentacija i etikete.

(6) Certificirani proizvodi iz st. 1. i 3. ovog člana, kao i njihov reklamni materijal, prateća dokumentacija i etikete mogu se obilježiti terminima, odnosno skraćenicama koje označavaju porijeklo organskog proizvoda (ekološki, bio- loški, organik, odnosno eko, bio, org. i sl.), kao i privatnom oznakom proizvođača, odnosno udruženja proizvođača, u skladu sa propisima kojima se uređuje organska proizvodnja.

(7) Odredbe st. 1. i 3. ovog člana ne odnose se na hranu za kućne ljubimce.

Član 5.

(1) Oznaka za certificirani organski proizvod je u obliku kruga, sa talasastom ivicom, u središnjem dijelu kruga nalaze se dva lista koja stilizirano prikazuju geografski oblik Republike Srpske, s lijeve strane šrafurom u perspektivi koja simboliše oranice i pašnjake i tekstom: “ORGANSKI PRO- IZVOD”, koji se nalazi polukružno iznad entitetskog znaka, na bijeloj pozadini.

(2) Oznaka: “ORGANSKI PROIZVOD” je zelene boje i ispisuje se čiriličnim pismom (CMYK SKALA: S62 M15 Y100 K2, PANTONE 7737 C).

(3) Minimalna veličina prečnika kruga oznake iz stava 1. ovog člana ne može biti manja od 10 mm.

(4) Izuzetno, u slučaju ako postoje razlozi koji onemogu- ćavaju da se organski proizvod obilježi na način iz st. 1. i 2. ovog člana, organski proizvod može se obilježiti oznakom za certificirani organski proizvod, i to crnom bojom u pozitivu ili bijelom bojom u negativu.

(5) Izgled entitetskog znaka izrađen u pozitivu ili negativu nalazi se u Prilogu 2. ovog pravilnika i čini njegov sastavni dio.

Član 6.

(1) Oznaka za certificirani proizvod iz perioda konverzije je pravougaonog oblika, uokvirena crnom linijom, debljine 1 mm, sa tekstom: “PROIZVOD IZ PERIODA KONVERZIJE”.

(2) Oznaka iz stava 1. ovog člana ispisuje se čiriličnim pismom, fontom Arial, crnom bojom na bijeloj pozadini, a minimalna veličina oznake je 20 mm • 10 mm.

(3) Izgled oznake iz stava 1. ovog člana nalazi se u Prilo- gu 3. Oznaka za organski proizvod iz perioda konverzije, te čini sastavni dio ovog pravilnika.

Član 7.

Oznake iz čl. 5. i 6. ovog pravilnika nanose se otiskiva- njem, odnosno utiskivanjem znaka na naljepnicu, odnosno na privjesak ili na prednju stranu pojedinačnog ili zbirnog pakiranja organskog proizvoda, reklamnog materijala, prate- će dokumentacije, odnosno etikete, te treba da budu čitljive, uočljive i neizbrisive.

Član 8.

(1) U slučaju da prerađeni proizvodi sadrže manje od 95% sastojaka poljoprivrednog porijekla koji su proizvedeni metodama organske proizvodnje i u skladu sa propisanim tehnološkim postupcima prerade, u spisku sastojaka tog proizvoda navode se sastojci koji su organskog porijekla, kao i ukupan procenat organskih sastojaka u odnosu na ukupnu količinu sastojaka poljoprivrednog porijekla, i to navođenjem slova, odnosno procenata, koji treba da budu u istoj boji, veličini i fontu kao što su navedeni i ostali sastojci.

(2) Spisak sastojaka iz stava 1. ovog člana može da sadrži oznaku: “ORGANSKI PROIZVOD” i termine, odnosno skraćenice koje označavaju porijeklo organskog proizvoda (ekološki, biološki, organik, odnosno eko, bio, org. i slično).

(3) Ako je glavni sastojak prerađenog proizvoda iz stava 1. ovog člana porijeklom iz lova ili ribolova i ako sadrži druge  poljoprivredne sastojke koji su organskog porijekla, u spisku sastojaka tog proizvoda navode se sastojci koji su organskog porijekla, a u istom vidnom polju gdje se nalazi naziv proizvoda može se staviti oznaka, odnosno termini iz stava 2. ovog člana.

Član 9.

(1) Kada se radi o prerađenoj hrani za životinje koja sadrži najmanje 95% suhe materije hraniva koja su dobivena metodama organske proizvodnje, za obilježavanje te hrane za životinje koristi se oznaka koja treba da bude:

1) odvojena od oznake koja je regulirana propisom kojim se uređuje deklariranje i označavanje hrane za životinje;

2) iste boje, formata ili fonta koji ne privlači više pažnje nego opis ili naziv hrane za životinje na ambalaži;

3) u istom vidnom polju gdje se nalazi i oznaka težine suhe materije, koja se odnosi na:

1. procenat pojedinačnih sastojaka u hrani za životinje dobivenih metodom organske proizvodnje,

2. procenat pojedinačnih sastojaka u hrani za životinje iz perioda konverzije,

3. procenat pojedinačnih sastojaka u hrani za životinje koji nisu navedeni u podt. 1. i 2. ove tačke,

4. ukupan procenat sastojaka poljoprivrednog porijekla;

4) propraćena spiskom naziva pojedinačnih sastojaka u hrani za životinje dobivenih metodom organske proizvodnje;

5) propraćena spiskom naziva pojedinačnih sastojaka u hrani za životinje iz perioda konverzije.

(2) Oznaka iz stava 1. ovog člana koristi se i za obilježavanje prerađene hrane za životinje koja sadrži promjenljive količine hraniva dobivenih metodama organske proizvodnje, odnosno pojedinačnih hraniva iz perioda konverzije i/ili hra- niva iz konvencionalne proizvodnje.

(3) Na proizvodima iz st. 1. i 2. ovog člana, pored ozna- ke, treba da bude navedena i napomena o obavezi korištenja hrane za životinje u skladu sa propisima kojima se uređuje organska proizvodnja.

(4) Prilikom obilježavanja proizvoda iz stava 2. ovog člana može se koristiti i sljedeća formulacija: “Može se upotrijebiti za organsku proizvodnju u skladu sa Zakonom o organskoj proizvodnji i propisima donesenim na osnovu njega.”.

Član 10.

Životinje i proizvodi životinjskog porijekla proizvedeni u periodu konverzije ne obilježavaju se oznakama vezanim za organske proizvode, kao ni entitetskim znakom.

Član 11.

(1) Entitetskim znakom obilježavaju se certificirani organski proizvodi koji ispunjavaju uvjete koji su propisani Zakonom, osim:

1) proizvoda iz perioda konverzije,

2) organskih proizvoda iz člana 8. ovog pravilnika,

3) organskih proizvoda iz uvoza koji će da se koriste za preradu ili u proizvodnji organskih proizvoda.

(2) Entitetski znak je grafička kombinacija koja prikazuje geografski oblik Republike Srpske, te simboliše oranice i pašnjake.

(3) Izgled entitetskog znaka nalazi se u Prilogu 1. ovog pravilnika i čini njegov sastavni dio.

Član 12.
U istom vizuelnom polju sa entitetskim znakom nalazi se i broj koda ovlašćene kontrolne organizacije, koji sadrži:

1) akronim koji identificira Republiku Srpsku i Bosnu i Hercegovinu: “BA-3-EKO”, u skladu sa međunarodnim standardom za oznake zemalja sa dva slova, ISO 3166,

2) skraćenicu za organski proizvod ispisanu velikim slovima: “EKO”,

3) broj sačinjen od tri numeričke cifre i skraćenicom entiteta, koji izdaje Ministarstvo poljoprivrede šumarstva i vodoprivrede u skladu sa Zakonom.

Član 13.

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objave u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Broj: 12.03.3-330-3002/20
17. septembra 2020. godine

Ministar,

Banjaluka Dr. Boris Pašalić, s.r.

PRILOG 1.

Izgled entitetskog znaka Republike Srpske za organski proizvod