Pravilnik o tehničko-kolskoj djelatnosti (251)

 

Službeni glasnik Republike Srpske, broj 55, 17.06.2021.

 

Na osnovu člana 12. stav 3. Zakona o željeznicama Republike Srpske (“Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 19/17, 28/17 i 100/17) i člana 76. stav 2. Zakona o republičkoj upravi (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 115/18), ministar saobraćaja i veza d o n o s i

PRAVILNIK

O TEHNIČKO-KOLSKOJ DJELATNOSTI (251)

GLAVA I

OSNOVNE ODREDBE

Predmet Pravilnika

 Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se osnovne tehničke odredbe o kolima, nadzoru nad kolima u eksploataciji, bezbjednosti, održavanju i razvoju kola koja saobraćaju na prugama Republike Srpske.

Cilj Pravilnika 

Član 2.

(1)        Na kola u međunarodnom željezničkom saobraćaju, pored odredaba ovog pravilnika, primjenjuju se odredbe Univerzalnih (jedinstvenih) tehničkih propisa (u daljem tekstu: UTP), Opšteg ugovora o korišćenju teretnih kola u međunarodnom saobraćaju (u daljem tekstu: AVV), Kon- vencije o međunarodnom željezničkom prevozu (u daljem tekstu: COTIF), Sporazuma o razmjeni i korišćenju put- ničkih kola u međunarodnom saobraćaju (u daljem tekstu: RIC) i važeće objave UIC.

(2)        Za bezbjednost, održavanje, razvoj i nadzor nad ko- lima odgovorne su, u okviru svojih prava, dužnosti i odgo- vornosti, Željeznice Republike Srpske (u daljem tekstu: ŽRS) i imaoci kola i operateri (u daljem tekstu: vlasni- ci).

(3)        U slučajevima za koje ovaj pravilnik i drugi pro- pisi ne sadrže odgovarajuće odredbe postupa se u smislu ovog pravilnika, a u skladu sa interesima željeznice i bezbjednošću saobraćaja.

(4)        C,ilj ovog pravilnika je utvrđivanje tehničkih, teh- noloških i organizacionih uslova za racionalnu organizaciju i obavljanje tehničko-kolske djelatnosti (u daljem tekstu: TKD) u:

1)         stanicama,

2)         preglednim stanicama,

3)         radionicama,

4)         stručnim službama ŽRS.

(5)        TKD obavlja se u skladu sa načelima:

1)         bezbjednosti i urednosti saobraćaja,

2)         funkcionalne lokacije objekata i opreme,

3)         savremene tehničke i tehnološke opremljenosti,

4)         planskog održavanja kola,

5)         tehničko-tehnološkog jedinstva ŽRS,

6)         jedinstvene evidencije, planiranja i kontrole.

Djelokrug rada TKD

Član 3.

(1)        TDK je jedna od djelatnosti na ŽRS čiji su poslovi i radni zadaci određeni tehničkom podjelom rada u okviru jedinstvenog procesa prevoza željeznicom.

(2)        Poslovi i radni zadaci TKD proističu i određeni su tehničkim faktorom kola kao jednim od osnovnih trans- portnih kapaciteta željeznice.

(3)        Poslovi i radni zadaci TKD obuhvataju sve radnje i postupke potrebne za bezbjedan, udoban i ekonomičan pre- voz željeznicom, uslovljen tehničkim karakteristikama i tehničkim stanjem kola.

(4)        Djelokrug rada TKD obuhvata sljedeće poslove:

1)         učestvovanje u izradi tehničkih uslova za razvoj, izradu, isporuku, modifikaciju i rekonstrukciju kola i njihovih dijelova,

2)         učestvovanje u ovjeri tehničke i tehnološke doku- mentacije za kola i njihove dijelove,

3)         učestvovanje u izradi tehničkih uslova i programa prototipskih i tipskih ispitivanja kola i njihovih dije- lova,

4)         učestvovanje u kontroli kvaliteta materijala kod izrade, opravke, rekonstrukcije, modifikacije i sanacije kola,

5)         učestvovanje u prototipskim i tipskim ispitivanji- ma kola i njihovih dijelova, 

6)         određivanje i dodjela oznaka i brojeva kolima,

7)         prijem i puštanje kola u saobraćaj no obavljenom tehničkom pregledu,

8)         nadzor nad tehničkom ispravnošću kola,

9)         kontrola bezbjednosti i ispravnosti kola i njihovog tovara u saobraćaju,

10)       izrada jedinstvenih tehničkih uslova za kontrolu tehničkog stanja kola u saobraćaju,

11)       određivanje postupka sa neispravnim kolima,

12)       održavanje kola,

13)       izrada jedinstvenih tehničkih uslova za održa- vanje kola,

14)       kontrola kvaliteta održavanja kola,

15)       učestvovanje u utvrđivanju tehničkih uslova za uvrštavanje kola u kolski park ŽRS,

16)       uvrštavanje privatnih kola koja su snabdjevena tehničkom dozvolom u park ŽRS,

17)       tehnička primopredaja kola u zakup i prijem iz za- kupa,

18)       tehničko-ekonomska ocjena kola za rashodovanje i vođenje postupka rashodovanja,

19)       praćenje i analiza tehničkog stanja, tehničkih ne- ispravnosti i uzroka neispravnosti i preduzimanje mjera za poboljšanje stanja,

20)       vođenje tehničke evidencije i tehničke dokumenta- cije o kolima,

21)       obezbjeđenje potrebnih objekata, postrojenja i uređaja koji služe za obavljanje TKD i rukovanje njima,

22)       materijalno-tehničko obezbjeđenje reda vožnje,

23)       učestvovanje u izradi tehničkih uslova, standarda, propisa i uputstava koji se odnose na kola i njihove dijelove,

24)       rješavanje problema iz oblasti razvoja, eksploata- cije i održavanja kola,

25)       saradnja sa drugim djelatnostima i učešće u izra- di dijela propisa drugih djelatnosti koji se odnose ili proističu iz tehničkih karakteristika kola u vezi sa ko- rišćenjem i postupkom sa kolima,

26)       saradnja sa drugim željeznicama na donošenju odredaba iz domena TKD,

27)       obezbjeđenje tehničko-tehnološkogjedinstvaŽRS,

28)       kontrola rada TKD,

29)       obučavanje i osposobljavanje kadrova za obavljanje službe TKD.

Sastav TKD

Član 4.

(1)        TKD obuhvata:

1)         djelatnost stručnih službi,

2)         djelatnost održavanja,

3)         izvršnu TKD.

(2)        Stručne službe učestvuju u poslovima vezanim za:

1)         razvoj,

2)         standardizaciju,

3)         eksploataciju,

4)         održavanje kola.

(3)        Djelatnost održavanja odvija se u kolskim i re- montnim radionicama:

1)         u kolskim radionicama obavljaju se:

1.         kontrolni pregledi,

2.         vanredne opravke sa otkačivanjem;

2)         u remontnim radionicama obavljaju se:

1.         kontrolni pregledi,

2.         vanredne opravke sa otkačivanjem,

3.         redovne opravke.

(4)        Izvršna TKD odgovorna je za tehničku ispravnost, bezbjednost i udobnost kola u eksploataciji, a obavlja se u stanicama i obuhvata:

1)         pregled kola u okviru tehničkih preglednih službi,

2)         vanredne opravke kola bez otkačivanja,

3)         predgrijavanje putničkih kola i vozova,

4)         njegu kola.

Identifikacioni broj službenih mjesta TKD

Član 5.

(1)        ŽRS određuju pripadajući broj za pregledne sta- nice i radionice za održavanje i dužne su da organizuju provjeru osposobljenosti radionice i pregledne stanice za obavljanje odgovarajuće djelatnosti.

(2)        Spisak preglednih stanica i radionica osposo- bljenih za određene djelatnosti objavljuje se u propisima i internim aktima ŽRS.

(3)        Nakon izvršenih radova na održavanju, na kolima se upisuju identifikacioni broj radionice ili pregled- ne stanice i datum opravke.

(4)        Lokaciju i kapacitet objekta, postrojenja, uređaja i opreme TKD određuju ŽRS za svoje područje, tako da se omogući:

1)         bezbjednost, udobnost i urednost saobraćaja,

2)         dovoljan broj kola za izvršenje reda vožnje,

3)         ekonomično održavanje kola.

(5)        Objekti, postrojenja, uređaji i oprema TKD moraju ispunjavati uslove koji se tiču zaštite na radu, higijen- ske zaštite, protivpožarne zaštite i drugih propisa koji uređuju ovu oblast.

Obezbjeđenje tehničko-tehnološkog jedinstva TKD

Član 6.

(1)        Tehnološko jedinstvo TKD predstavljajedinstveni tehnički sistem, koji se zasniva na tipizaciji, unifika- ciji i standardizaciji kapaciteta tehničke kolske djelat- nosti i jedinstveni sistem obavljanja željezničkog sao- braćaja, koji obezbjeđuju uredan i bezbjedan prevoz putnika i robe na željeznicama Republike Srpske.

(2)        Tehničke i organizacione odredbe o nadzoru, eksploataciji, bezbjednosti, razvoju i održavanju kola utvr- đuju se na bazi tehničko-tehnološkog jedinstva, u skladu sa ovim pravilnikom i drugim važećim propisima.

(3)        Razvijanje jedinstvenog sistema TKD zasniva se na:

1)         principima tipizacije, unifikacije i standardizacije u željezničkom saobraćaju,

2)         međunarodnim i domaćim tehničkim propisima,

3)         zajedničkim planovima i programima razvoja.

(4)        Za kola, rezervne dijelove i kapacitete za održa- vanje ŽRS i nadležni organ utvrđuju:

1)         tehničku dokumentaciju,

2)         tehničke uslove izrade, prototipskog i serijskog ispitivanja, kao i tehničke uslove kolaudacije,

3)         program razvoja tehničke konstrukcije osnovnih transportnih kapaciteta, opreme i unifikacije dijelova i sklopova,

4)         tehničke propise za eksploataciju i održavanje,

5)         tehničke uslove za razvoj, rekonstrukciju, modifi- kaciju i sanaciju,

6)         tehničke uslove kontrole u novogradnji i održa- vanju,

7)         program materijalno-tehničkog obezbjeđenja reda vožnje,

8)         rješenja iz oblasti eksploatacija i održavanja,

9)         rješenja u vezi sa djelatnošću tijela, odnosno agen- cija i organizacija ERA, OTIF, COTIF, UIC/ERRI i dr.,

10)       rješenja u vezi sa problematikom eksploatacije i održavanja u unutrašnjem i međunarodnom saobraćaju, 

11)       kontrolu kvaliteta održavanja.

Komisije i radne grupe TKD

Član 7.

(1)        Radi stručnog razmatranja, proučavanja i praćenja pojedinih pitanja, odnosno pripreme materijala iz domena TKD, formiraju se stalne ili povremene komisije i radne grupe.

(2)        Komisije i radne grupe mogu se formirati na nivou ŽRS.

(3)        Konkretni poslovi, zadaci i rokovi pojedinih ko- misija utvrđuju se odlukom o formiranju odnosne komisije.

(4)        Komisije mogu, prema potrebi, formirati radne grupe, koje se sastoje od manjeg broja stručnjaka, a formi- raju se radi obavljanja određenih zadataka iz djelokruga rada komisije.

(5)        Prilikom formiranja komisije na nivou ŽRS vodi se računa o ravnomjernoj zastupljenosti stručnjaka iz poje- dinih stručnih službi.

(6)        Komisije na nivou ŽRS daju Nadzornom odboru ŽRS prijedloge za rješenja iz oblasti standardizacije, razvoja, eksploatacije i održavanja kola, u skladu sa čla- nom 6. ovog pravilnika.

(7)        Predsjednik i sekretar stalne komisije određuju se na period od četiri godine.

(8)        Sjednicom komisije rukovodi predsjednik, a u slu- čaju njegove spriječenosti sekretar.

(9)        Na sjednicama komisije obavezno je da prisustvuje 2/3 članova komisije, a član komisije koji je spriječen da prisustvuje sastanku komisije i koji je blagovremeno do- stavio svoje mišljenje o tačkama dnevnog reda može se računati kao prisutan ako se na taj način postiže broj od 2/3 članova komisije.

Opšte odredbe o kolima

Član 8.

(1)        Prema svojoj namjeni, konstrukciji i opremi u upo- trebi na ŽRS, kola se dijele na:

1)         putnička,

2)         teretna,

3)         kola za naročite i željezničke svrhe.

(2)        Pod putničkim i teretnim kolima podrazumijevaju se kola koja su vlasništvo ŽRS i kola korisnika prevoza (privatna kola) koja su ŽRS uvrstile u kolski park, kao i strana kola koja saobraćaju na prugama ŽRS.

(3)        Sva kola koja su uvrštena u kolski park ŽRS obave- zno ispunjavaju uslove važećih propisa koji se odnose na bezbjednost, urednost, ekonomičnost, tipizaciju, unifika- ciju i standardizaciju kola.

(4)        Putnička i teretna kola za međunarodni saobraćaj, pored uslova iz stava 3. ovog člana, dužna su da ispunjavaju i uslove propisane u RIC, UTP, TSI, obavezujućim objavama UIC-a i AVV, koji se odnose na konstrukciju, održavanje i opremu kola.

(5)        Inventar kola sačinjavaju svi oni pokretni pred- meti koji predstavljaju stalnu opremu kola, a u svim put- ničkim i nekim specijalnim teretnim kolima ili kolima za naročite svrhe postavlja se spisak inventara kola.

(6)        Pod tovarnim priborom podrazumijevaju se određe- na sredstva koja služe za pričvršćivanje, smještaj i za- štitu stvari pri prevozu.

(7)        Tovarni pribor sačinjavaju:

1)         kontejneri,

2)         palete,

3)         ostali tovarni pribor.

(8)        Pokretni kolski dijelovi teretnih kola su oni dijelovi kola koji nisu stalno pričvršćeni za kola i koji se prilikom upotrebe kola, no potrebi, mogu skinuti i vratiti na svoja mjesta.

(9)        Pokretni kolski dijelovi obilježavaju se no odredbama AVV-a, Prilog 11, gdje su propisane detaljnije odredbe o pokretnim kolskim dijelovima.

(10)     Inventar i pokretni dijelovi kola ne smiju se od- vajati od svojih kola.

(11)     Odredbe ovog člana odnose se i na kola korisnika prevoza koja se uvrštavaju u kolski park ŽRS.

(12)     Odredbe o upotrebi putničkih i teretnih kola i tovarnog pribora nalaze se u Uputstvu 90, Sporazumu RIC, AVV i propisima za tovarenje.

Tehničko-kolska evidencija

Član 9.

(1)        U Uputstvu 254 propisani su vrsta i obim podataka koji se prikupljaju i obrađuju u vezi sa:

1)         kolskim parkom na mreži ŽRS,

2)         tehničkom ispravnošću kolskog parka,

3)         izvršenim radovima i održavanjem kolskog parka.

(2)        Podaci od zajedničkog interesa za ŽRS prikupljaju se, sređuju i obrađuju radi zajedničkog razmatranja, anali- ziranja i preduzimanja odgovarajućih mjera za što bolje i ekonomičnije poslovanje ŽRS.

(3)        ŽRS su obavezne da vode tehničko-kolsku eviden- ciju (u daljem tekstu: TK evidencija) o svim kolima uvrš- tenim u kolski park ŽRS.

GLAVAII

UVRŠTAVANjE KOJIA U SAOBRAĆAJ

Tehnička dokumentacija Član 10.

(1)        Tehnička dokumentacija kola, uređaja i sklopova na kolima obuhvata:

1)         tehnički opis sa dispozicionim crtežom,

2)         osnovne tehničke i eksploatacione karakteristike,

3)         konstruktivne crteže sa detaljima (materijali, di- menzije, obrada, tolerancije, nazivne električne veličine i dr.),

4)         proračune važnijih dijelova (noseće konstrukcije, osovina, kočnica, gabarita, prolaza kroz krivinu, pada na- pona, energetskog bilansa i dr.),

5)         tehnološke postupke važnijih faza proizvodnje (tehnologiju zavarivanja, tehnologiju antikorozivne za- štite i dr.),

6)         program tipskih ispitivanja komponenata i vozila u cjelini (kod prototipske dokumentacije),

7)         program serijskih ispitivanja i prijema dijelova i vozila (mjerne liste, postupci kontrole i ispitivanja i dr.),

8)         uputstvo za rukovanje,

9)         uputstvo za tekuće održavanje i redovne opravke,

10)       katalog rezervnih dijelova.

(2)        U saradnji sa ŽRS tehničku dokumentaciju ovjera- va organ koji daje tehničku dozvolu.

(3)        Ovjera tehničke dokumentacije vrši se radi utvrđivanja da li je dokumentacija izrađena prema tehnič- kom opisu i da li su primijenjeni tehnički i drugi propi- si, interni željeznički standardi, obavezni međunarodni standardi i propisi koji se odnose na željeznička vozila, kao i provjerena tehnička rješenja i dr.

(4)        Prototipska dokumentacija može se dostaviti na ovjeru ovlašćenom organu no grupama, a dokumentacija za seriju dostavlja se jednovremeno za cijela kola. U saradnji sa ŽRS, ovlašćeni organ dužan je da u roku od 30 dana do- stavi proizvođaču primjedbe na dostavljenu dokumentaciju.

(5)        Dokumentacija se ovjerava poslije otklonjenih pri- mjedaba.

(6)        Broj primjeraka tehničke dokumentacije iz stava 1. ovog člana, koju sa atestima i izvještajima o ispitivanju kola proizvođač treba da preda kupcu, navodi se u ugovoru. 

(7)        ŽRS su dužne da obezbijede tehničku dokumenta- ciju za osoblje koje radi na održavanju i pregledu kola, kao i uputstvo za rukovanje koje je namijenjeno vozopratnom osoblju.

(8)        ŽRS su dužne da za novorazvijena kola i dijelove blagovremeno dopune Uputstvo 253.

Obilježavanje kola Član 11.

(1)        Svaka kola koja su uvrštena u kolski park ŽRS moraju nositi oznake, natpise i brojeve prema propisima ŽRS, RIC, AVV, COTIF, Dodatak C (RID), standardima i Uputstvom o upotrebi kola i tovarnog pribora (Uputstvo 90 i prilozi V i VI).

(2)        Oznake i natpisi za nova i rekonstruisana kola sa- stavni su dio tehničke dokumentacije, koju ovjerava organ za tehničku dozvolu i ŽRS.

(3)        Ha osnovu ovjerene tehničke dokumentacije i isposta- vljenog obrasca TK-3 od strane proizvođača ili radionice, ŽRS određuju slovne i brojčane oznake, kao i brojeve kola.

(4)        Kola imaoca željeznice i operatera uvrštavaju se u park ŽRS prema posebnim pravilima (Uputstvo 90).

Ispitivanje prototipa Član 12.

(1)        Prototip kola i prototipni dijelovi za kola oba- vezno se ispituju kako bi se utvrdilo da zadovoljavaju važeće standarde, propise i tehničke uslove za izradu i isporuku.

(2)        Detaljnije odredbe o ispitivanju prototipa i pro- totipnih dijelova, te predaji saobraćaju prototipa kola nalaze se u Pravilniku 201.

Tehnički pregled i prijem kola Član 13.

(1)        Novoizgrađena i rekonstruisana kola mogu se uvr- stiti u saobraćaj na prugama ŽRS ako:

1)         su nadležni organ i ŽRS ovjerili tehničku doku- mentaciju kola iz člana 10. ovog pravilnika,

2)         je komisija nadležnog organa izvršila tehnički pregled i prijem kola u mjestu i na probnoj vožnji.

(2)        Komisija za tehnički pregled i prijem kola treba da utvrdi da su kola urađena prema ovjerenoj tehničkoj do- kumentaciji, a u skladu sa važećim standardima i propi- sima. Kola koja se primaju treba da odgovaraju usvojenom prototipu i na njima moraju biti otklonjeni svi nedosta- ci koji su se javili kod prototipa.

(3)        Kola koja su pri ispitivanju u mjestu dala zado- voljavajuće rezultate mogu se pustiti u probnu vožnju sa pismenom dozvolom koju izdaje komisija za prijem.

(4)        Kada se uočeni nedostaci na probnoj vožnji otklo- ne (kolaudacija), komisija za prijem popunjava zapisnik o prijemu novih i opravljenih kola (TK-2) i dozvolu za puštanje kola u javni željeznički saobraćaj (TK-4), od- nosno dostavlja izvještaj o izvršenom tehničkom pre- gledu organu uprave koji je ovlašćen da izdaje rješenje o predaji kola u saobraćaj.

(5)        Odredbe ovog člana odnose se i na kola koja se uvoze, u skladu sa Zakonom o željeznicama Republike Srpske (u daljem tekstu: Zakon).

Eksploataciono praćenje tehničke ispravnosti kola Član 14.

(1)        Prototip, novoizgrađena kola i njihovi sastavni dijelovi ispituju se u eksploataciji najmanje jednu godinu.

(2)        Uređaji za grijanje i klimatizaciju kola ispituju se najmanje dvije sezone grijanja i klimatizacije.

(3)        U periodu od jedne godine proizvođač, ŽRS i vla- snik kola detaljno prate rad:

1)         prototipa,

2)         novoizgrađenih kola iz usvojene serijske proizvodnje,

3)         uređaja i sklopova na kolima.

(4)        Eksploataciono praćenje kola i uređaja na kolima TOKOM perioda eksploatacionog ispitivanja, a kasnije i TOKOM cijelog radnog vijeka kola, treba da utvrdi:

1)         nedostatke na kolima koje treba otkloniti,

2)         stanje istrošenosti dijelova,

3)         pogonsku sigurnost kola i dijelova,

4)         pouzdanost kola u cjelini i pojedinih dijelova,

5)         funkcionalnu podobnost dijelova na kolima,

6)         pristupačnost, mogućnost za montažu i demontažu dijelova,

7)         podobnost za održavanje,

8)         normative rezervnih dijelova,

9)         potreban alat i opremu za održavanje kola i pojedi- nih dijelova.

(5)        Nakon završetka eksploatacionog ispitivanja no- vih kola, ŽRS, u čiji su inventarski park kola uvrštena, sastavljaju izvještaj o eksploatacionom ispitivanju kola, koji dostavljaju proizvođaču.

(6)        Nedostatak koji neće znatno smanjiti upotreblji- vost kola ili nedostatak koji predstavlja odstupanje od utvrđenih standarda ili tehničkih uslova, koji nema veći uticaj na upotrebu ili rad kola, smatra se manjom manom.

(7)        Nedostatak koji ne utiče na imobilizaciju kola, a uoči se kod najmanje 15% isporučenih kola iste serije ili dijelova na kolima, i to bilo u konačnom vidu, bilo u si- gurno utvrđenim začecima, smatra se većom manom.

(8)        Nedostatak koji utiče da procenat imobilizacije kola iste serije bude veći za 0,5% smatra se masovnim ne- dostatkom (kritičnom manom).

(9)        Uočeni masovni nedostaci i veće mane moraju se otkloniti da se ne bi javljali u prethodno navedenim raz- mjerama.

(10)     Prilikom analize eksploatacionog rada kola tre- ba utvrditi da li su nastale neispravnosti posljedica nekvalitetnog rukovanja i održavanja ili su u pitanju kon- struktivni nedostaci, nekvalitetan materijal i dijelovi kola.

(11)     Ha kraju eksploatacionog ispitivanja, a prije isteka garantnog roka, poručilac i isporučilac obavljaju detaljan pregled kola i sklopova i uređaja na kolima.

(12)     Pregled iz stava 11. ovog člana obavlja se u okviru konačnog prijema (superkolaudacije) kola ili pojedinih uređaja, a svi nedostaci uočeni na superkolaudaciji mo- raju se otkloniti.

(13)     U slučaju ugradnje novih uređaja u kola koja su bila u eksploataciji, postupak ovjere dokumentacije prijema i eksploatacionog praćenja identičan je postupku sa koli- ma.

ELAVA III DJELATNOST ODRŽAVANjA KOLA

Održavanje kola Član 15.

(1)        Održavanje kola obuhvata djelatnost koja se obavlja s ciljem da se smanji vjerovatnoća pojave neispravnosti, odnosno ako do neispravnosti dođe, da se kola dovedu u ispravno stanje u što kraćem periodu.

(2)        Održavanje kola obavlja se obaveznom primjenom tehnologije i vrste materijala prema vrsti nedostataka, uz pridržavanje važeće tehničke dokumentacije ovjerene od ŽRS i odgovarajućih propisa i standarda.

(3)        Održavanje kola može biti:

1)         redovno, koje se periodično ponavlja i unaprijed planira,

2)         vanredno, koje se obavlja radi otklanjanja kvarova, nedostataka i istrošenja. 

(4)        Detaljnije odredbe o održavanju kola propisane su Pravilnikom 241 i drugim propisima koji regulišu ovu oblast.

Kontrolni pregled kola Član 16.

(1)        Putnička i specijalna teretna kola u okviru redo- vnog održavanja moraju se podvrgnuti kontrolnim pregle- dima, čiji su rokovi i obim radova precizirani Pravil- nikom 241, Uputstvom 240 i Uputstvom 245.

(2)        Prilikom kontrolnih pregleda moraju se otkloni- ti svi nedostaci na kolima tako da kola budu dovedena u potpuno ispravno stanje za bezbjednu i pouzdanu upotrebu u saobraćaju.

Pregled kola poslije oštećenja i vanrednog događaja Član 17.

(1)        Sva kola na kojima je učinjeno i utvrđeno oštećenje moraju biti posebno pregledana, a cilj ovog pregleda je da se utvrdi:

1)         uzrok oštećenja,

2)         obim oštećenja,

3)         visina troškova prouzrokovanih oštećenja,

4)         odgovornost za oštećenje.

(2)        Obim oštećenja kola u stanicama gdje postoji pre- gledač kola utvrđuje pregledač.

(3)        Oštećenje kola u stanicama gdje nema pregleda- ča kola utvrđuje se u skladu sa odredbama Pravilnika 2, Uputstva 90 i Uputstva 253.

(4)        Za utvrđivanje oštećenja kola prilikom vanrednog događaja nadležna je komisija koja vrši isljeđenje, u skla- du sa Pravilnikom 19, Uputstvom 79, Uputstvom 253, AVV i drugim važećim opštim aktima.

(5)        Procjena kolske štete obavlja se na osnovu va- žećih cijena. Ovako ispostavljena procjena kolske štete je orijentaciona, a konačna visina štete utvrđuje se na osnovu računa za izvršenu popravku.

(6)        Radi ubrzavanja rada oko procjene oštećenja, u put- ničkim kolima istaknuti su spisak i cjenovnik inventar- skih predmeta.

(7)        Postupak za procjenu kolske štete određen je u Uputstvu 253 i Uputstvu 254.

(8)        Za oštećenje stranih kola važe propisi Sporazuma RIC i AVV.

(9)        Zavisno od veličine oštećenja trčećeg stroja, koč- nog sistema i posuda oštećenih kola, prilikom vanrednog događaja, organ TKD i vlasnik kola određuju da li je no- trebno izvršiti probnu vožnju prije uvrštavanja kola u saobraćaj.

Postupak sa neispravnim kolima Član 18.

(1)        Kola određena za redovnu opravku, rekonstrukciju ili rashodovanje upućuju se u radionicu ŽRS olistana listicama TK-34 i sa propratnicom Kol-13 u skladu sa Uputstvom 90.

(2)        Kola za tekuću opravku no pravilu upućuju su u od- govarajuću najbližu radionicu.

(3)        Putnička kola kod kojih je istekao kontrolni pre- gled ili redovna opravka, kao i neispravna kola, upućuju se u opravku ako je radionica udaljena od mjesta isključe- nja, van službe putničkim ili direktnim teretnim vozom, u slučaju da ne ugrožavaju bezbjednost saobraćaja.

(4)        Putnička i tovarena teretna kola u vozu mogu se olistati i uputiti posjednuta (tovarena) u sastavu voza u krajnju stanicu radi manje opravke ukoliko nedostaci na njima ne ugrožavaju bezbjednost saobraćaja i pogonsku si- gurnost kola.

(5)        Postupak upućivanja kola za dezinfekciju, dezin- sekciju i deratizaciju nalazi se u Uputstvu 90, Uputstvu 253, AVV i RIC.

Vanredne opravke kola Član 19.

(1)        Vanredne (tekuće) opravke obavljaju se na pojedi- nim dijelovima, sklopovima i uređajima kola radi otkla- njanja kvarova nastalih u eksploataciji.

(2)        Vanredne opravke dijele se na:

1)         opravke kola u vozu (bez otkačivanja),

2)         opravke kola koja se moraju otkačiti iz voza i uputi- ti u radionicu (sa otkačivanjem).

(3)        S ciljem što racionalnijeg održavanja i eksploa- tacije kola, treba nastojati da se tekuće opravke obavljaju bez isključivanja kola iz saobraćaja.

(4)        Prilikom obavljanja vanrednih opravki posebna pažnja treba da se obrati na to da dozvoljene krajnje mjere istrošenosti dijelova kola ne prekoračuju tolerancije istrošenja određene u UIC propisima, važećim standar- dima, drugim propisima i da sklopovi i uređaji na kolima ispravno funkcionišu.

Redovne opravke kola Član 20.

(1)        Redovne (investicione) opravke kola planiraju se i periodično ponavljaju.

(2)        Pod redovnim opravkama kola podrazumijevaju se pregledi, kontrole i opravke svih ili ograničenog broja dijelova, sklopova i uređaja s ciljem dovođenja kola u propisano tehničko stanje za dotičnu vrstu opravke, a prema definisanom obimu radova za svaku vrstu redovne opravke.

(3)        Poslije izvršene redovne opravke, kola treba da budu sposobna za pouzdanu eksploataciju do sljedeće re- dovne opravke.

(4)        Rokovi redovnog održavanja navedeni su u Pravil- niku 241.

(5)        O produženju roka redovne opravke odlučuje nadle- žni organ ŽRS na osnovu komisijski utvrđenog bezbjed- nog i pouzdanog tehničkog stanja kola.

(6)        Kod produženja roka redovne opravke kola sa obrt- nim postoljima potrebno je podići kola kod pregleda konstrukcije i dijelova obrtnih postolja i izvršiti ul- trazvučno ispitivanje osovina.

Probne vožnje 

Član 21.

(1)        Probna vožnja kola obavlja se radi ispitivanja kola u toku vožnje, bez opterećenja, na otvorenoj pruzi, pod tač- no utvrđenim uslovima s ciljem utvrđivanja njihove eno- sobnosti za obavljanje bezbjednog i urednog saobraćaja.

(2)        Probna vožnja obavlja se:

1)         kod novogradnje putničkih i teretnih kola,

2)         poslije redovnih opravki putničkih kola,

3)         kod putničkih kola poslije vanrednih opravki većeg obima na sklopovima i uređajima bitnim za bezbjednost saobraćaja,

4)         poslije zamjene jednog osovinskog sklopa sa kliznim ležištima kod putničkih kola,

5)         na poseban zahtjev naručioca opravke teretnih i putničkih kola,

6)         na prijedlog komisije, a poslije vanrednog događaja.

(3)        Kola koja su pri pregledu u mjestu dala zadovolja- vajuće rezultate mogu se pustiti u probnu vožnju.

(4)        Probna vožnja obavlja se pri najvećoj propisanoj brzini kola ukoliko to stanje pruge dozvoljava, u oba smje- ra, a najmanje 50 km u jednom smjeru.

(5)        Probna vožnja za ispitivanje rada alternatora putničkih kola može se obavljati i u jednom smjeru na od- stojanju od najmanje 100 km.

(6)        Probna vožnja prototipa kola treba da se obavi pri 10% većoj brzini od deklarisane. 

(7)        Za vrijeme probne vožnje i poslije obavljene prob- ne vožnje vrši se kontrola funkcionisanja pojedinih dijelova uređaja, sklopova i kola u cjelini, a nedostaci utvrđeni prilikom probne vožnje moraju se otkloniti.

(8)        Detaljnije odredbe o probnim vožnjama propisane su Pravilnikom 241 i Uputstvom 266.

Sanacija kola 

Član 22.

(1) Sanacija kola i dijelova obavlja se izmjenama i no- boljšanjem konstruktivnih elemenata i neodgovarajućih materijala kojima se otklanjaju masovni nedostaci koji utiču da procenat imobilizacije kola iste serije bude veći za 1%.

(2) ŽRS su dužne da u redovnim opravkama saniraju uočene nedostatke na kolima.

Rezervni dijelovi i materijal 

Član 23.

(1) Rezervni dijelovi i materijal kola moraju da odgo- varaju, prema svojim konstruktivnim i tehničkim karak- teristikama, važećim standardima (JUS, BAS, objavama UIC, drugim važećim propisima), te tehničkim uslovima za izradu i isporuku koji su ovjereni od nadležnog organa.

(2) Dijelovi i materijal koji utiču na bezbjednost i funkcionalnost rada kola mogu se ugrađivati na kolima samo ako je dokumentacija ovjerena od strane ŽRS. Doku- mentacija može biti ovjerena u sklopu sa kompletnom do- kumentacijom kola na kojima se ugrađuje dio ili nezavisno od dokumentacije kola.

(3) Izgubljeni kolski dijelovi koji se pronađu na pru- zi treba da se otpreme najbližoj kolskoj radionici.

(4) Rezervni dijelovi moraju biti jednoznačno šifri- rani u okviru Imenika materijalnih sredstava na ŽRS.

(5) Rezervni dijelovi i materijal treba da budu smješ- teni u magacinima i zaštićeni od propadanja.

(6) Organizacione jedinice TKD treba da odrede mak- simalne i minimalne nivoe zaliha u magacinima da bi se omogućilo kontinuirano održavanje kola. Ovi nivoi za- liha i godišnji planovi nabavke dijelova određuju se na osnovu:

1)         normativa utrošaka i tehničkih karakteristika,

2)         programa modifikacije i održavanja rezervnih dijelova i kola,

3)         srednjeg vremena ležanja dijelova u magacinu,

4)         uslova nabavke i isporuke dijelova i materijala.

(7)        ŽRS su dužne da izvrše prijem dijelova od ispo- ručioca da bi se utvrdilo da li rezervni dijelovi i mate- rijal odgovaraju u kvalitativnom i kvantitativnom pogle- du postavljenim zahtjevima, važećim propisima, standar- dima i tehničkoj dokumentaciji.

Kontrolno-prijemni organi ŽRS Član 24.

(1)        ŽRS organizuju rad kontrolno-prijemnih organa (u daljem tekstu: KPO) za vozna sredstva na svojoj teritoriji, a njihov rad zasniva se na važećim propisima i uputstvi- ma.

(2)        Kontrola i prijem kola organizuju se kod:

1)         novogradnje kola,

2)         održavanja kola,

3)         izrade, regeneracije i isporuke rezervnih dijelova i materijala.

(3)        Kontrolu i prijem kola ŽRS mogu ustupiti prav- nim licima koja su specijalizovana i ovlašćena za vrše- nje poslova iz stava 2. ovog člana.

(4)        Prilikom održavanja, rekonstrukcije i novogradnje kola, rezervnih dijelova i materijala KPO obavlja poslo- ve vezane za:

1)         primopredaju kola,

2)         međufaznu i faznu kontrolu popravke ili proizvod- nje kola,

3)         kontrolu tehnološkog postupka izrade, popravke kola i dijelova,

4)         kontrolu i ovjeru tehničkih i finansijskih doku- menata i evidencije vezane za izradu, rekonstrukciju i no- pravku kola i dijelova,

5)         mjesečno izvještavanje naručioca radova o tekućoj problematici sa njegovim kolima,

6)         prijem kola,

7)         probnu vožnju kola,

8)         kolaudaciju,

9)         pregled dokumentacije,

10)       rješavanje tehničkih pitanja u garantnom roku,

11)       superkolaudaciju.

(5)        KPO odgovara za svoj rad ŽRS, a vlasnik kola u čijem su inventarskom parku kola ima pravo uvida u rad KPO za svoja kola, a može, no potrebi, uz KPO ŽRS da uputi i svog predstavnika na teritoriju druge željezničke uprave radi svojih kola i poslova predviđenih stavom 4. ovog člana.

(6) ŽRS su dužne da izdaju rješenje o radu svojih stal- nih, privremenih i povremenih KPO.

Garancija kvaliteta izrade i održavanja kola 

Član 25.

(1) Izvršilac opravke i novogradnje kola obavezan je da, u propisanom garantnom roku, o svom trošku otkloni sve kvarove nastale na kolima, uređaju, sklopu ili dijelu koji su u garanciji, pod uslovom da je rukovanje i održa- vanje kola u eksploataciji bilo pravilno i vršeno no važećim propisima i uputstvima i da kvar nije posljedica nasilnog oštećenja.

(2) Garancija se odnosi i na oštećenja na kolima koja su nastala kao posljedica kvara na nekom uređaju, sklopu ili dijelu koji su u garantnom roku.

(3) Detaljnije odredbe o garanciji kvaliteta izvrše- nih opravki propisane su u Uputstvu 239 i u ugovorima ŽRS sa remonterima i proizvođačima kola.

(4) ŽRS su dužne da obavljaju kontrolu osposoblje- nosti radionica za održavanje kola i kontrolu kvaliteta opravki na kolima.

Troškovi održavanja kola Član 26.

(1) Troškove redovnog održavanja putničkih, teret- nih i kola za naročite svrhe snose ŽRS, imalac kola i operater, zavisno u čijim se osnovnim sredstvima nalaze kola.

(2) Troškove tekućeg održavanja putničkih, teretnih i kola za naročite svrhe snose ŽRS za kola koja se vode u osnovnim sredstvima ŽRS, a imalac kola i operater za svoja kola uvrštena u park ŽRS.

Rashodovanje kola i dijelova 

Član 27.

(1) Razlozi za rashodovanje i kasaciju kola mogu biti sljedeći:

1) opšta dotrajalost kola no isteku roka redovne op- ravke koja isključuje cjelishodnost dalje opravke,

2) teško oštećenje ili uništenje koje bi zahtijevalo ekonomski neopravdane troškove,

3) neekonomičnost i nepodesnost za eksploataciju.

(2) Kola za rashodovanje i kasaciju no kriterijumima navedenim u stavu 1. t. 1), 2) i 3) ovog člana kasira isklju- čivo vlasnik kola u skladu sa Zakonom, međunarodnim pro- pisima i odredbama AVV-a.

(3) Kola koja se rashoduju no kriterijumu navedenom u stavu 1. tačka 3) ovog člana vlasnik kola evidentira u spi- sak za kasaciju u tekućoj godini. 

(4) Za kola koja se rashoduju no kriterijumu navedenom u stavu 1. tačka 1) ovog člana služba TKS ili KPO ŽRS pri radionici priprema izvještaj sa prijedlogom za ras- hodovanje kola (TK-5) na osnovu kojeg vlasnik kola daje sa- glasnost za kasaciju.

(5) Vlasniku kola se no izvršenoj kasaciji, na osnovu kriterijuma navedenih u stavu 1. t. 1) i 2) ovog člana, do- stavlja komisijski izvještaj o rashodovanju kola (TK-6) i MAT-15 za finansijsko knjigovodstvo, na osnovu kojeg se ispostavlja račun za dobijeni materijal od kasacije.

(6) Prilikom rashodovanja kola na osnovu kriterijuma navedenog u stavu 1. tačka 2) ovog člana vlasnik kola treba u roku od dva mjeseca od dana oštećenja ili uništenja kola da donese odluku i da saglasnost za rashodovanje kola koja su teško oštećena i da ispostavi račun za štetu nastalu usljed teškog oštećenja ili uništenja kola licu koje je štetu prouzrokovalo.

(7) Rashodovanje kola na osnovu kriterijuma navedenog u stavu 1. tačka 2) ovog člana vlasnik kola sačinjava spisak rashodovanih kola i dostavlja ga službama u ŽRS koje vode evidenciju kola i imovine radi brisanja kola iz kolskog parka.

(8) Kriterijumi navedeni u stavu 1. ovog člana ne od- nose se na kola namijenjena za željezničke svrhe koja mogu saobraćati u vozovima samo pod posebnim uslovima koje odrede službe TKS ŽRS.

(9) Na osnovu izvještaja o teško oštećenim ili uniš- tenim kolima ŽRS u inostranstvu, Tehničko-kolska slu- žba na osnovu tehničko-ekonomske ocjene kola odlučuje da li se takva kola rashoduju ili oštećena vraćaju u zemlju, o čemu izvještava stranu željeznicu koja je korisnik kola, a za kola drugih vlasnika, za koje je ŽRS bila uvrstilac i koja su oštećena u inostranstvu, Služba za pravne poslo- ve, u dogovoru sa vlasnikom, odlučuje o daljem postupku.

(10) U izvještaju iz stava 9. ovog člana navodi se datum od kada se kola smatraju rashodovanim.

(11) Osovine kola rashoduju se u sljedećim slučajevima:

1) ako na osovini postoje nedozvoljena mehanička oštećenja koja se uoče prilikom ispitivanja ili pregleda osovine postupcima propisanim u Prilogu 1 ovog pra- vilnika (mjerenje električnog otpora osovinskog sklopa, vizuelni pregled i ispitivanje prema EVIC-u, ispitivanje ultrazvukom i ispitivanje magnetnim fluksom),

2) ako nema ekonomske opravdanosti za njihovu opravku,

3) ako se opravkom ne mogu postići propisane mjere.

(12) Kriterijumi za rashodovanje rezervnih dijelova kola su analogni kriterijumima za kola iz stava 1. t. 2) i

3) ovog člana.

(13) Rashodovanje kola vrši se u skladu sa Uputstvom o rashodovanju vučnih sredstava, sklopova, uređaja i rezervnih dijelova (materijalnih sredstava), koje donosi vlasnik kola.

GLAVA IV IZVRŠNA TKD

Pregledne stanice

 Član 28.

(1)        Pregledne stanice su službena mjesta TKD u kojima se obavlja pregled kola.

(2)        Pregledne stanice su radna mjesta pregledača kola.

(3)        Pregledne stanice se organizuju u:

1)         polaznim stanicama,

2)         usputnim stanicama,

3)         krajnjim stanicama,

4)         rasporednim stanicama,

5)         ranžirnim stanicama,

6)         prelaznim graničnim stanicama,

7)         lučkim stanicama,

8)         pristanišnim stanicama i

9)         na industrijskim kolosijecima.

(4)        ŽRS utvrđuju za svoje područje raspored pregled- nih stanica u skladu sa članom 5. stav 4. ovog pravilni- ka.

(5) U lučkim i pristanišnim stanicama i na indu- strijskim kolosijecima potrebno je locirati preglednu stanicu ako se prosječno pregleda najmanje 1.000 kola mje- sečno.

Pregled kola 

Član 29.

(1) Kola moraju biti u tehnički ispravnom stanju tako da ne ugrožavaju bezbjednost, urednost i udobnost saobraćaja.

(2) Kola moraju biti u tehnički ispravnom stanju da se mogu bez opasnosti no saobraćaj uvrštavati u vozove i u njima kretati sa najvećom dopuštenom brzinom za ta kola.

(3) Pregled kola u okviru stalnog nadzora obavlja se:

1) pojedinačno,

2) u vozovima.

(4) Pojedinačni pregled kola obavlja se u sljedećim slučajevima:

1) prije upotrebe i utovara,

2) poslije utovara, a prije dodavanja vozu,

3) poslije istovara, odnosno upotrebe,

4) poslije vanrednog događaja (oštećenja, iskliznuća i raskinuća),

5) poslije dodavanja kola u vozove veće brzine,

6) na zahtjev staničnog i vozopratnog osoblja,

7) periodično se pregledaju sva putnička garirana kola i kola u rezervi.

(5) Pregled kola u vozovima obavlja se u:

1) polaznim stanicama prije polaska voza,

2) usputnim stanicama pri prolasku,

3) krajnjim stanicama no prispjeću,

4) usputnim stanicama gdje se vrši promjena sistema snabdijevanja kola energijom,

5) prelaznim graničnim stanicama kod vozova koji se primaju ili predaju susjednoj željeznici.

(6) Prilikom pregleda kola obavezno se utvrđuje:

1) da su tehnički sposobna za saobraćaj,

2) da mogu pouzdano da se kreću najvećom dopuštenom brzinom za prevoz putnika i tovara, a da se ne ugrožava bezbjednost saobraćaja,

3) da su utovarena u skladu sa Prilogom II Pravilnika RIV - Propisi za tovarenje 95, a ako se radi o naročitoj pošiljci, u skladu sa Pravilnikom 20,

4) da imaju sve predmete naznačene u inventaru, kao i pokretne dijelove,

5) da su na kolima uređaji za kočenje, osvjetljenje, grijanje, provjetravanje, hlađenje i drugi uređaji ispravni i pouzdano rade,

6) da kola sa kliznim ležištima imaju oznake (skalu) periodnog podmazivanja,

7) da su na kolima ispisane obavezne oznake,

8) da imaju oznake redovne opravke i kontrolnog pre- gleda i da od datuma njihovog izvršenja nije protekao rok prema propisima Pravilnika 241, kao i Sporazuma RIC i Opšteg ugovora za korišćenje teretnih kola AVV.

(7) Pregled kola obavlja se prema odredbama Uputstva 253, Uputstva 233, Uputstva 256, Sporazuma RIC i AVV.

(8) Sve nedostatke na kolima koji ugrožavaju bezbjed- nost saobraćaja ili koji onemogućavaju upotrebu kola tre- ba odmah otkloniti, a ukoliko ovo nije moguće, kola se moraju isključiti iz saobraćaja i uputiti u opravku. 

Dužnosti pri pregledu kola Član 30.

(1) U preglednim stanicama pregled kola obavlja pre- gledač kola.

(2) U stanicama gdje postoje elektromehaničari za kola pregled i tekuće opravke elektropostrojenja bez otkači- vanja obavljaju elektromehaničari.

(3) Elektromehaničar za neispravna kola ispostavlja listicu TK-77 i S-22, a pregledač kola olistava kola.

(4) Postupak pregleda i upotrebe elektroopreme na ko- lima dat je u Uputstvu 253, Uputstvu 256 i Uputstvu 257.

(5) U stanicama gdje nema pregledača pregled kola oba- vljaju lica koja su za to određena Pravilnikom 2, Uput- stvom 253 i Uputstvom 233, a ukoliko mašinovođa, vozno ili stanično osoblje ne može utvrditi da su kola sposob- na za saobraćaj, traži se pomoć najbliže tehničko-pregledne službe o postupku sa kolima.

(6) Pregled unutrašnjosti kola koja imaju pratioca (spavaća, kušet, restoran i druga specijalna kola) obavlja pratilac kola, koji je dužan da o svim uočenim neisprav- nostima obavijesti pregledača kola, a u slučaju neisprav- nosti elektroopreme, pratilac obavještava i elektrome- haničara.

(7) Prilikom utovara i istovara kola magacioner sa- obraćajno-transportne djelatnosti kontroliše pravil- nost tovarenja, upotrebu kola i tovarnog pribora.

(8) Kada je u pitanju tovarenje vrlo teških i glomaznih predmeta ili naročitih pošiljki, ispravnost tovarenja i osiguranje tovara lično mora da kontroliše pregledač kola i lica koja su za to određena Pravilnikom 2 i Uput- stvom 99.

(9) Dužnosti prilikom pregleda i probe kočnica kod vozova precizirane su u Uputstvu 233.

Nadzor nad kolima za vrijeme vožnje 

Član 31.

(1) Vozno i vozopratno osoblje dužno je da za vrije- me izlaska voza iz stanice, vožnje na otvorenoj pruzi i za vrijeme bavljenja voza u stanici registruje sve neisprav- nosti na kolima prema odredbama Pravilnika 2.

(2) O svim uočenim neispravnostima vozno i vozoprat- no osoblje obavještava pregledača kola u krajnjoj stanici, a u slučaju da nedostatak može ugroziti bezbjednost sao- braćaja, obavještava se tehničko-pregledna služba u slje- dećoj preglednoj stanici.

(3) Neispravnosti uočene u putu na 4-osovinskim ko- lima u putničkim vozovima kondukter upisuje u obrazac RIC X TK-69 i obavještava pregledača kola.

(4) Obrazac TK-69 mora biti postavljen u svim 4-oso- vinskim kolima u unutrašnjem i kolima u međunarodnom saobraćaju.

(5) Kod garnitura putničkih vozova posebnog komfora ili garnitura u čijem se sastavu nalaze nova ili rekon- struisana kola ŽRS mogu odrediti stručno tehničko-kon- trolno lice koje će u putu vršiti nadzor nad tehničkom ispravnošću i čistoćom kola i u obrtnim stanicama koordinirati rad na otklanjanju uočenih nedostataka.

(6) Po dolasku voza u krajnju stanicu, sve neispravno- sti moraju se otkloniti.

Njega kola 

Član 32.

(1) Sva putnička kola prije uključivanja u saobraćaj moraju biti čista i namirena vodom i sanitarnim ma- terijalom, sa ispravnim uređajima za klimatizaciju i grijanje, zavisno od godišnjeg doba i spoljne temperature.

(2) U zavisnosti od vremena zadržavanja putničkih kola na smještajnim kolosijecima, sprovode se sljedeće vrste čišćenja:

1) redovno čišćenje i pranje putničkih kola čije je zadržavanje duže od 90 minuta na kolosijecima za čišćenje,

2) temeljno čišćenje spolja i unutra u određenim vre- menskim intervalima, s ciljem obezbjeđenja čistoće i kom- fora u normalnom radu, obavezno je za sva kola i mora se sprovoditi u rokovima predviđenim Pravilnikom 241 i Pravilnikom 258,

3) malo čišćenje putničkih kola radi se na kolima u stanici gdje je bavljenje voza na kolosijecima za čišćenje duže od 30 minuta,

4) ambulantno čišćenje putničkih kola obuhvata odr- žavanje higijene i popunu sanitarnim materijalom u koli- ma u toku vožnje,

5) generalno čišćenje obavlja se jednom u šest mjeseci.

(3) Čišćenje, dezinfekcija i deratizacija putničkih i teretnih kola regulisani su u Pravilniku 258 i Uputstvu 90.

Materijalno-tehničko obezbjeđenje reda vožnje 

Član 33.

(1) Red vožnje utvrđuje se i planira na osnovu potreb- nog obima prevoza robe i putnika, kao i na osnovu inven- tarskog radnog parka putničkih i teretnih kola specifi- kovanih no serijama i tehničkim karakteristikama.

(2) Stanje putničkog i teretnog kolskog parka treba da obezbijedi pouzdano i uredno izvršenje reda vožnje.

(3) Za izvršenje novog reda vožnje ŽRS, imalac kola i operateri dužni su da, do kraja septembra, utvrde sljedeće podatke u vezi sa:

1) postojećem i planiranom inventarskom i radnom parku kola,

2) planiranom procentu imobilizacije kola, koji se određuje u odnosu na srednju vrijednost ostvarenog pro- centa imobilizacije prethodnog i važećeg reda vožnje,

3) imobilizacijom u prethodnom i važećem redu vo- žnje,

4) uzrocima isključenja kola,

5) ambulantnom čišćenju putničkih vozova,

6) kapacitetima za održavanje kola.

(4) ŽRS su dužne da vrše dnevnu, mjesečnu i godišnju analizu isključenih kola, a ako se raspolaže razvijenim informacionim sistemom za praćenje saobraćaja, anali- za materijalnog obezbjeđenja reda vožnje i imobilizacije obavlja se uz primjenu sredstava za automatsku obradu no- dataka.

Obezbjeđenje saobraćaja u toku zime 

Član 34.

(1) ŽRS sprovode mjere za osiguranje bezbjednog, ured- nog i udobnog odvijanja saobraćaja u toku zime, a koje su propisane u Uputstvu 256 i Uputstvu 333. Osim navede- nih, ŽRS su dužne da sprovedu i druge mjere koje smatraju da su potrebne s ciljem obezbjeđenja saobraćaja.

(2) Dijelovi preduzeća, imaoci kola i operateri du- žni su da dostavljaju ŽRS precizne dnevne izvještaje o problematici TKD u toku zimskog perioda.

Gariranje kola 

Član 35.

(1) S ciljem očuvanja kola, treba da se vrši primopre- daja kola između radnika saobraćajne djelatnosti i rad- nika jedinice djelatnosti održavanja ili njege kola, pri čemu se ova obavezno zaključavaju.

(2) Od trenutka zaključavanja, kola moraju biti pod stalnim nadzorom čuvara područja na kome se vrši redovni pregled, opravka ili njega kola i ne smije se dozvoliti pristup kolima i boravak u kolima neovlašćenim licima.

(3) Ako se raspolaže pokrivenim prostorom, u njega prioritetno treba smjestiti opravljena i očišćena kola, a ako se ovim ne raspolaže, opravljena i očišćena kola do otpreme u saobraćaj treba smještati na mjestima gdje su mogućnosti za ponovno oštećenje ili prljanje najmanje. 

Primopredaja se takođe obavlja pri predaji kola za sao- braćaj.

(4) Detaljnije odredbe pregleda kola u rezervi i gari- ranih kola propisane su u Uputstvu 253 i Pravilniku 652.

Obavještavanje radnika TKD

Član 36.

(1) Osoblje TKD mora se obavještavati o svim izdatim propisima, naređenjima, uputstvima i događajima koji se odnose na njihovu službu.

(2) Osoblje izvršne TKD mora biti obaviješteno o saobraćaju u toku smjene, a način obavještavanja regulisan je poslovnim redom stanice ili drugog službenog mjesta gdje postoje izvršne TKD i Uputstvom 253.

(3) Obavještenje se vrši isticanjem objava i pisanim naređenjima u knjigama stalnih i privremenih naredbi, a hitna obavještenja moraju se saopštavati i usmeno prili- kom stupanja radnika na službu ili u toku službe.

(4) Rukovodilac jedinice TKD dužan je da se stara da se svako službeno obavještenje vrši na vrijeme i tačno, da izdata obavještenja svi radnici što prije prime na znanje i da one koji bi to propustili pozove na odgovornost.

(5) Knjige stalnih i privremenih naredbi moraju se s vremena na vrijeme pregledati, a obavještenja, koja su pre- stala da važe, označiti.

(6) Na kraju godine rukovodilac izvršne TKD izdaje spisak važećih naredbi i saopštenja za narednu godinu.

(7) Popunjene knjige naredbi stavljaju se u arhivu i ču- vaju pet godina.

(8) U stanicama gdje postoji informacioni sistem za praćenje saobraćaja radnici TKD dobijaju potrebne in- formacije i preko informacionog sistema.

Stručna osposobljenost radnika TKD Član 37.

(1) Radnici TKD su stručno osposobljeni za poslove koje obavljaju u skladu sa Pravilnikom 646 i opštim akti- ma kojima se uređuju ta pitanja.

(2) Svaki radnik TKD obavezan je da posjeduje odgova- rajuću dokumentaciju, propise i pribor za vršenje svoje službe, o čemu mora da vodi računa rukovodilac jedinice.

(3) Radna mjesta izvršne službe moraju posjedovati odgovarajuće propise za vršenje službe.

(4) Radnik se mora starati da bude snabdjeven svim pro- pisima, dokumentacijom i priborom za vršenje svoje slu- žbe, da ih čuva u ispravnom stanju i da u njih blagovremeno unosi sve nastale dopune, izmjene, ispravke i tumačenja. Za nedostajuće propise obraća se svom rukovodiocu.

(5) Rukovodilac službene jedinice TKD odgovoran je da osoblje kojim rukovodi poznaje propise svoje službe i da je vrši uredno i pravilno.

(6) Rukovodilac jedinice mora svakog radnika izvršne TKD zadužiti, uz potvrdu prijema na propisanom obrascu, svim onim pravilnicima i uputstvima no Pravilniku 646 koji se odnose na njegovu službu i iz kojih se mora spremi- ti za polaganje ispita. Za izvršenje navedenog odgovoran je rukovodilac jedinice.

(7) Izvršno osoblje dužno je da za vrijeme obavljanja izvršne službe održava svoje stručno znanje na potrebnom nivou da bi moglo uspješno obavljati povjerene dužnosti.

(8) Rukovodilac jedinice ili za to određeni radnik (školski instruktor) mora mjesečno vršiti redovno no- učavanje radnika izvršne TKD iz propisa koji se odnose na njihovu službu.

Zdravstvena sposobnost radnika TKD Član 38.

(1) Radnici izvršne TKD čiji je rad neposredno vezan za bezbjednost željezničkog saobraćaja moraju ispunjavati posebne zdravstvene uslove propisane Pravilnikom 655, u skladu sa odredbama Zakona.

(2) Radnici TKD koji uživaju alkoholna pića ili onoj- ne droge ne smiju obavljati službu.

(3) Zdravstvena sposobnost lica u izvršnoj TKD mora se provjeravati periodično i u određenim slučajevima kako je to propisano u Pravilniku 655 i Pravil- niku 657.

Raspored službe radnika TKD Član 39.

(1) Radnici TKD obavljaju svoje radne zadatke dnevno i u turnusima.

(2) Ukupno trajanje smjene radnika izvršne TKD iznosi najviše 12 časova, a može se produžiti najviše za dva časa dnevno, prema odredbama Zakona.

(3) Raspored službe radnika TKD mora se blagovreme- no sačiniti i objaviti.

(4) Raspored službe određuje rukovodilac jedinice TKD, a ako bi u objavljenom rasporedu službe nastale promjene, treba ih blagovremeno saopštiti radnicima na dokazan način.

(5) Služba se mora vršiti no rasporedu službe i sva- ko samovoljno mijenjanje rasporeda je zabranjeno. Među- sobna izmjena rasporeda dopuštena je samo no odobrenju nadležnog rukovodioca.

(6) Svaki radnik mora doći u službu u određeno vrijeme, zdravstveno sposoban, odmoran i trijezan, a za vrijeme službe zabranjeno je spavanje, bez obzira na trajanje efek- tivnog rada.

(7) U svim službenim mjestima TKD gdje je služba neprekidna primopredaja se vrši lično, i to pismeno i usmeno. Predavalac mora primaocu saopštiti sve što je potrebno da se služba odmah može nastaviti pravilno, bez zastoja i smetnje.

Kontrola bezbjednosti saobraćaja i rada TKD Član 40.

(1) ŽRS su dužne da organizuju i trajno vrše kontrolu bezbjednosti i urednosti željezničkog saobraćaja u skladu sa Zakonom.

(2) ŽRS su dužne da prate i analiziraju stanje bezbjednosti i urednosti u željezničkom saobraćaju i sprovođenje propisa iz ove oblasti, te da predlažu i preduzimaju potrebne mjere za unapređenje bezbjednosti i urednosti željezničkog saobraćaja.

(3) Kontrolori u okviru ŽRS su dužni da najmanje jednom u dva mjeseca u svakoj radnoj jedinici ŽRS izvrše kontrolu radne i tehnološke discipline TKD.

(4) ŽRS su obavezne da sarađuju sa Ministarstvom saobraćaja i veza, Republičkom upravom za inspekcijske poslove i zdravstvenim ustanovama prilikom kontrole bezbjednosti i urednosti saobraćaja.

(5) ŽRS su dužne da, do kraja januara, dostavljaju Ministarstvu saobraćaja i veza godišnje izvještaje o svom radu za protekli period i stanju bezbjednosti i urednosti saobraćaja i TKD.

(6) Odredbe o obavljanju službe u prisustvu lica ovlašćenog za nadzor i nadležnog rukovodioca propisane su Pravilnikom 2.

Član 41.

Prilog 1 objavljuje se na internet stranicama Ministarstva saobraćaja i veza i Željeznica Republike Srpske.

GLAVA V ZAVRŠNE ODREDBE 

Član 42.

Stupanjem na snagu ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o tehničko kolskoj djelatnosti (251) (“Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 17/05, 116/08 i 81/11). 

Član 43.

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

 

 

Broj: 13.04/340-155/21

2.juna 2021. godine    

Banjaluka        

 

Ministar,

Nedeljko Ćorić, s.r.