Izvoznici ostaju bez poticaja

Privrednici u RS zatražili su juče da predloženi pravilnik Ministarstva industrije, energetike i rudarstva RS o subvencijama za podsticaj i razvoj privrede u 2013. zadrži funkciju značajne podrške izvoznicima. Privrednici su na sastanku s predstavnicima resornog ministarstva, održanom u Privrednoj komori RS, ukazali da su izvozno orijentisana preduzeća nosioci privrednog razvoja i da ne bi smjeli biti zapostavljeni kroz novi model projektnog finansiranja.

Naime, Vlada RS i Ministarstvo industrije, usljed uslova Evropske unije i primjene Zakona o sistemu državne pomoći BiH, od ove godine više ne smiju kao proteklih godina direktno podsticati izvoznike, zbog čega je uveden model finansiranja preduzeća kroz dostavljene projekte. U skladu s tim, prema nacrtu novog pravilnika, korisnici subvencija u iznosu od 20 miliona KM mogu biti proizvodna i proizvodno-uslužna preduzeća i preduzetnici u RS, a ne samo pretežno izvozne firme.

Prema njemu se planira podrška razvojnim projektima privrednih subjekata u četiri segmenta, i to projekat uvođenja savremenih tehnologija i savremene opreme, projekat izgradnje proizvodnih objekata, projekat razvoja novih proizvoda, materijala i inovacija, te projekat sistema kvaliteta. U Privrednoj komori RS kažu, međutim, da su izvozne aktivnosti osnovna težnja privrednika u RS zbog skučenog domaćeg tržišta.

"Izvoz je, u postojećim okolnostima, praktično jedini spas za privredu RS, te u skladu s tim treba imati i adekvatan tretman u subvencionisanju. Time, naravno, ne potcjenjujemo projekte, jer su i oni takođe u funkciji razvoja privrede, već tražimo da se ostvari balans između podrške projektima i izvozu", istakao je Pero Ćorić, direktor Sektora granskih udruženja Privredne komore RS. Privrednici su izrazili i negodovanje što se navedeni pravilnik priprema sredinom godine, napominjući da su u pripremi Ekonomske politike RS za 2013. tražili da se cijela procedura okonča u prvom polugodištu. "Nije nam jasno zbog čega se vrlo kasno ulazi u realizaciju ove važne aktivnosti, jer slijedi usaglašavanje pravilnika, pa onda usvajanje na Vladi, raspisivanje konkursa, što će otegnuti proces, pa će sredstva na račune preduzeća vjerovatno leći tek u novembru", ukazao je Predrag Zgonjanin, direktor banjalučke fabrike "SHP Celex", jednog od najvećih izvoznika u RS.

Na sastanku je konstatovano da su dosadašnje subvencije Ministarstva industrije RS za podršku izvozu dale pozitivne efekte, kroz povećanje izvoza i broja zaposlenih radnika, zbog čega su privrednici sugerisali da Vlada u narednim godinama poveća ova budžetska izdvajanja. "Vlada RS je u ove svrhe u 2013. planirala sredstva u iznosu od 20 miliona KM, dok, poređenja radi, podsticaji za poljoprivredu iznose 60 miliona, iako industrija ima daleko veće učešće u bruto domaćem proizvodu RS", ukazao je Ćorić.

Komentar Ministarstva industrije RS na navedene zahtjeve i sugestije privrednika juče nismo mogli dobiti.

Uslovi za dobijanje sredstava

Prema Nacrtu pravilnika, pravo učešća na konkursu za dodjelu subvencija imaju proizvodni i proizvodno-uslužni privredni subjekti koji zapošljavaju najmanje pet radnika na neodređeno vrijeme. Da bi dobilo sredstva, preduzeće je moralo ostvariti izvoz u prošloj godini, odnosno u 2013. do dana podnošenja prijave na konkurs, te dokazati da je namjenski utrošilo sredstva podsticaja izvoza iz prethodnih godina.

Na konkursu ne mogu učestvovati firme koje imaju dospjelih, a neizmirenih poreskih obaveza, te moraju poštovati propise iz oblasti radnih odnosa, zapošljavanja i zaštite na radu u skladu sa Zakonom o radu i kolektivnim ugovorom. Privredni subjekt iz oblasti drvoprerade dužan je ispuniti i dodatni uslov, a koji podrazumijeva da je njegov projekat obavezno namijenjen u svrhu proizvodnje proizvoda više faze prerade.