Kreditni rejting Republike Srpske "B" sa stabilnim izgledima

Međunarodna rejting agencija Standard and Poor's je nakon urađene analize ekonomske situacije u Republici Srpskoj potvrdila „B" dugoročni kreditni rejting Republike Srpske, sa stabilnim izgledima. Pozitivni izgledi se baziraju i na procjenjenom zadovoljavajućem rastu bruto domaćeg proizvoda u periodu 2023 -2025. godina, uz umjereni deficit bez povećanja duga, te istovremeno kvalitetan pristup spoljnom finansiranju.

U svom izvještaju, kreditna agencija navodi da ekonomija Republike Srpske funkcioniše u složenim političkim i finansijskim aranžmanima, opterećenim političkim tenzijama koje štete ekonomiji i dovode do sporosti u reformama, ali Republika Srpska to, kako navode, nadoknađuje jakom autonomijom u upravljanju svojim fiskalnim politikama, pri čemu se konstatuje da je primjetan veći trend transparentnosti javne uprave u Republici Srpskoj.

U „Standard and Poor's" ocjenjuju da će zahvaljujući projektovanom uvećanju nominalnog prihoda, opterećenje dugom biti umjereno, te da će dug podržan porezom, koji uključuje direktni dug Vlade, dug fondova socijalnog osiguranja, javnih institucija i nekoliko državnih preduzeća ostati ispod 120% konsolidovanih prihoda. Takođe, agencija ističe i da njihova „procjena opterećenja dugom uključuje nepredviđene obaveze u vezi sa nekoliko velikih investicionih projekata ključnih državnih preduzeća u sektoru saobraćaja i sektoru električne energije".

"Pozitivno gledamo na postojanje gornje granice Vladinog duga i godišnjeg deficita, kao i relativno visok stepen objavljivanja budžeta centralne vlade i duga. Dug Republike Srpske ne može prekoračiti granicu od 60% BDP-a, dok deficit mora biti u okviru od 3% BDP-a", navodi se u izvještaju i konstatuje da Vlada na svojoj stranici objavljuje svoje najveće stategije i dokumente okvirnog budžeta, kao i mjesečne finansijske izvještaje.

Kao jedan od najvećih izazova koji je pred Republikom Srpskom agencija „Standard and Poor's" navodi demografske izazove, što bi moglo predstavljati „dodatni pritisak na budžet u dugoročnom periodu".

Analitičari navode da je ekonomija Srpske diversifikovana, a da se u istoj proizvodnja i trgovina ističu kao vodeći ekonomski sektori. Prema njihovom viđenju, „inflacija je u padu od najviših nivoa sredinom 2022. godine, ali je i dalje visoka. Republika Srpska je djelimično izložena promjenjivosti u međunarodnim cijenama energije, s obzirom da proizvodi većinu svoje električne energije, putem termo i hidrogeneratora".

U cijelom izvještaju agencije Standard and Poor's  u vezi sa kreditnim rejtingom Republike Srpske najbolje su ocijenjene performanse budžeta, stanje duga, likvidnosti i finansijskog upravljanja, dok je e sa najlošijom ocjenom bodovano institucionalno uređenje BiH. Poslednje navedeno je i "glavna prepreka" za unapređenje kreditnog rejtinga.

Kreditni rejting Republike Srpske „B" sa stabilnim izgledima  potvrđuje da je Republika Srpska, uprkos nepovoljnim uslovima u međunarodnom okruženju i u uslovima pojačanih geopolitičkih tenzija očuvala punu makroekonomsku i finansijsku stabilnost.

Istovremeno ovakva odluka agencije je i potvda i da Republika Srpska vodi odgovornu i ozbiljnu socioekonomsku politiku, politiku sveukupnog rasta i razvoja, te politiku usmjerenu na stvaranje još povoljnijeg privrednog ambijenta uz konstantno poboljšanje životnog standarda građana.

Napominjemo i da je Republika Srpska uspjela da u prethodno pomenutim uslovima izuzetno složenih odnosa širom svijeta da stanje javnog i ukupnog duga Republike Srpske održi značajno ispod kriterijuma propisanih Mastrihtriskim kreiterijumima shodno kojima nivo javnog duga ne može biti viši od 55% u odnosu na BDP, a ukupan dug viši od 60% BDP.

S tim u vezi ističemo da je na dan 30.6.2023. godine stanje javnog duga Republike Srpske 33,3% bruto domaćeg proizvoda (BDP), dok ukupni dug Republike Srpske čini 39,6 % BDP-a.

Ministarstvo finansija Republike Srpske ističe i da su ključni elementi politike koje sprovodi Vlada Republike Srpske, prepoznati ne samo u odluci agencije Standard and Poor's već i u izveštajima brojnih međunarodnih finansijskih institucija.