Mjere podrške voćarskoj proizvodnji nakon elementarnih nepogoda

Nepovoljni vremenski uslovi u 2014 godini uticale su na značajno smanjenje  ukupne očekivane vrijednosti proizvodnje voća u Republici Srpskoj. Pad vrijednosti proizvodnje uzrokovan je djelimičnim ili potpunim gubitkom prinosa, narušavanjem kvaliteta ploda, pada otkupne cijene proizvoda usled umanjenon kvaliteta, kao i povećanih troškova proizvodnje voća u ovoj godini.

Direktne i indirektne štete u voćarstvu nastale su kao posljedica ranog kretanja vegetacije i blage zime na početku 2014 godine, štete od ponovne pojave drvenara, prekomjerne vlage i mjestimičnog plavljenja zasada u maju 2014 godine, pojave grada u više navrata u junu i julu mjesecu. Ukupni gubici po osnovu direktnih i indirektnih šteta procjenjuju se na preko 30 miliona KM, a najviše je zahvaćeno područje regija Gradiška, Prijedor i Bijeljina.

Procjena je da će količina proizvedenog voća u  2014 godini iznositi 278.395,00 tona što predstavlja umanjenje od 20% u odnosu na očekivane količine voća u ovoj godini. Vrijednost proizvodnje u novcu biće znatno manja jer će veliki dio raspoloživih količina biti voće industrijskog kvaliteta.

U odnosu na gore opisano stanje Ministarstvo je donijelo set kratkoročnih i dugoročnih mjera podrške. Kratkoročne mjere podrške odnose se na: premija za proizvedeno i prodato voće, podsticajna sredstva po jedinici površine, podsticajna sredstva za regresiranje dizel goriva , premija za otkupljeno voće prerađivačima u oblasti prehrambene industrije za preradu proizvoda na teritoriji RS; otpis duga za mineralno đubrivo kod JP Robne rezerve RS za 2012 godinu.

Negativne pojave koje zadnjih godina prate voćarsku proizvodnju nisu isključivo posljedica nepovoljnih vremenskih prilika već prije svega propusta koji su napravljeni u tehnologiji proizvodnje. Iz tog razloga Ministarstvo je u saradnji sa Udruženjima proizvođača voća iniciralo set dugoročnih mjera za unapređenje stanja u voćarstvu, a koje se odnose se na: obaveznu izradu elaborata za podizanje novih voćnih zasada, obavezan ugovor o stručnom nadzoru nad proizvodnjom; izrada programa razvoja voćarstva; kontinuirana kontrola plodnosti zemljišta, razvoj novih oblika povezivanja; uvođenje standarda i sertifikacije u voćarstvu kao preduslova za nastup na domaćem i stranom tržištu; kao i mjere podrške za sufinansiranje dugoročnih investicija u voćarskoj proizvodnji.