Pravilnik o maksimalno dozvoljenim količinama za određene kontaminante u hrani

Službeni glasnik Republike Srpske - Broj 32, 13.4.2021.

Na osnovu člana 34. stav 3. tačka 2) Zakona o hrani (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 19/17) i čla- na 76. stav 2. Zakona o republičkoj upravi (“Službeni gla- snik Republike Srpske”, broj 115/18), ministar poljoprvrede, šumarstva i vodoprivrede donosi

PRAVILNIK
O MAKSIMALNO DOZVOLjENIM KOLIČINAMA ZA ODREĐENE KONTAMINANTE U HRANI

Član 1.
Ovim pravilnikom propisuju se maksimalno dozvoljene količine za određene kontaminante u hrani.

Član 2.
Kontaminant je materija štetna za zdravlje ljudi, koja nije namjerno dodana hrani, a čije je prisustvo u hrani posljedica postupaka tokom proizvodnje (uključujući radnje sprovedene u ratarstvu, stočarstvu i veterinarskoj medicini), prerade, pripreme, tretiranja, pakovanja, transporta ili skladištenja te hrane ili posljedica zagađenja okoline.

Član 3.
(1) Odredbe ovog pravilnika ne primjenjuju se na kontaminante koji su predmet posebnih propisa.
(2) Strane materije kao što su dijelovi insekata, životinjska dlaka i slično nisu obuhvaćeni ovim pravilnikom.

Član 4.
(1) Maksimalno dozvoljene količine određenih konta- minanata u pojedinim vrstama hrane nalaze se u Prilogu ovog pravilnika, koji čini njegov sastavni dio.
(2) Maksimalno dozvoljene količine određenih konta- minanata u hrani primjenjuju se na jestivi dio hrane, osim ako ovim pravilnikom nije drugačije propisano.
(3) Hranu koja sadrži kontaminante u količinama iznad maksimalno dozvoljene količine nije dozvoljeno stavljati na tržište.

Član 5.
(1) Za sušenu, razrijeđenu, prerađenu hranu ili mje- šovite proizvode za koje ovim pravilnikom ili posebnim propisom nisu određene maksimalno dozvoljene količine određenih kontaminanata uzima se u obzir sljedeće:
1) promjena koncentracije kontaminanata uzrokovana postupcima sušenja ili razrjeđivanja,
2) promjena koncentracije kontaminanata uzrokovana preradom,
3) relativni sadržaj sastojaka u proizvodu,
4) analitička granica kvantifikacije.
(2) Subjekat u poslovanju sa hranom u postupku službe- ne kontrole obezbjeđuje i obrazlaže upotrebu specifičnog faktora koncentracije ili faktora razrjeđenja za postupke sušenja, razblaživanja, prerade ili miješanja hrane.
(3) Ako subjekat u poslovanju sa hranom ne obrazloži upotrebu specifičnog faktora koncentracije ili faktora razrjeđenja ili ako se smatra da je faktor neodgovarajući u pogledu opravdanosti, određivanje tog faktora sprovodi se na osnovu raspoloživih podataka i s ciljem maksimal- ne zaštite zdravlja ljudi i životinja.

Član 6.
(1) Hrana koja sadrži kontaminante iznad maksimalno dozvoljenih količina propisanih ovim pravilnikom ne može se koristiti kao sastojak hrane, niti se smije miješati sa hranom koja prekoračuje maksimalno dozvoljene količine kontaminanata.
(2) Hrana koja se sortira ili se na neki drugi način fi- zički (mehanički) obrađuje radi smanjenja sadržaja kontaminanata, definisanim u Prilogu ovog pravilnika, ne smije se miješati sa hranom namijenjenom za neposrednu ishranu ljudi ili sa hranom koja se koristi kao sastojak druge hrane.
(3) Hranu koja sadrži mikotoksine, definisane u dije- lu 2. Priloga ovog pravilnika, nije dozvoljeno podvrgava- ti hemijskim postupcima detoksikacije.

Član 7.
(1) Kikiriki, ostale sjemenke uljarica, orašasti plo- dovi, sušeno voće, riža i kukuruz, koji ne ispunjavaju odredbe o maksimalno dozvoljenim količinama aflatoksi- na iz t. 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10. i 2.1.11. u dijelu 2. Priloga ovog pravilnika, mogu se staviti na tržište pod uslovom da:
1) nisu namijenjeni za direktnu ishranu ljudi ili za upotrebu kao sastojak u hrani,
2) su u skladu sa maksimalnim dozvoljenim količinama propisanim u t. 2.1.1, 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.1.9. i 2.1.12. Priloga ovog pravilnika,
3) su podvrgnuti obradi koja uključuje sortiranje ili drugi postupak fizičke (mehaničke) obrade i da nakon te obrade nisu prekoračene maksimalno dozvoljene količine kontaminanata propisane t. 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10. i 2.1.11. Priloga ovog pravilnika, te da takvom obradom ne nastaju druge štetne materije ili kontaminanti,
4) je na proizvodima jasno označena njihova namjena i sljedeća napomena: “Proizvod mora biti podvrgnut sortiranju ili drugoj vrsti fizičke obrade da bi se smanjila kontaminacija aflatoksinima prije upotrebe za ishranu ljudi ili korišćenja kao sastojak hrane”.
(2) Napomena iz stava 1. tačka 4) ovog člana navodi se na deklaraciji svakog pojedinačnog pakovanja ili na originalnom pratećem dokumentu proizvoda.
(3) Na svakom pojedinačnom pakovanju i u originalnom pratećem dokumentu proizvoda iz stava 1. ovog člana nalazi se neizbrisivi identifikacioni kod pošiljke.

Član 8.
(1) Na deklaraciji svakog pojedinačnog pakovanja i u originalnom pratećem dokumentu za kikiriki, sjemenke drugih uljarica i njihove proizvode i žitarice navodi se namjena ovih proizvoda.
(2) Originalni prateći dokument iz stava 1. ovog čla- na vezan je za pošiljku identifikacionim kodom, koji se navodi na svakom pojedinačnom pakovanju.
(3) Poslovna djelatnost primaoca pošiljke, koja se na- vodi u originalnom pratećem dokumentu, mora da bude u skladu sa predviđenom namjenom pošiljke.
(4) U izuzetnim slučajevima, ako je na proizvodima iz stava 1. ovog člana navedeno da nisu namijenjeni samo za ishranu ljudi, maksimalno dozvoljene količine aflato- ksina utvrđene u t. 2.1.5. i 2.1.11. dijela 2. Priloga ovog pravilnika primjenjuju se za sav kikiriki, sjemenke dru- gih uljarica i proizvode dobijene od njih i žitarice koje se stavljaju na tržište.
(5) Za kikiriki i sjemenke drugih uljarica koji su namijenjeni preradi izuzeće utvrđeno u tački 2.1.1. dio 2. Priloga ovog pravilnika primjenjuje se samo na kikiriki i sjemenke drugih uljarica na kojima je jasno naznačena upotreba, uz navod: “Proizvod namijenjen drobljenju i proizvodnji rafinisanog biljnog ulja”, koji treba da se nalazi na svakom pojedinačnom pakovanju i u originalnom pratećem dokumentu, a krajnje odredište ovih proizvoda može biti samo pogon za drobljenje.

Član 9.
Ako zelena salata nije proizvedena u zaštićenom prostoru i ako nije obilježena kao “zelena salata proizvedena u zatvorenom prostoru”, primjenjuju se maksimalne dozvoljene količine utvrđene u Prilogu ovog pravilnika za zelenu salatu proizvedenu na otvorenom.

Član 10.
Uzorkovanje i analize za službenu kontrolu maksimano dozvoljenih količina propisanih u Prilogu ovog pravilnika vrše se u skladu sa propisima kojima se utvrđuju metode uzorkovanja i analize za službenu kontrolu određenih kontaminanata u hrani.

Član 11.
Stupanjem na snagu ovog pravilnika prestaje da se primjenjuje Pravilnik o količinama pesticida i drugih otrovnih materija, hormona, antibiotika i mikotoksina (“Službeni list SFRJ”, br. 59/83 i 79/87).

Član 12.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Broj: 12.03.6-330-526/21

30. marta 2021. godine

Banjaluka

Ministar,
Dr Boris Pašalić, s.r.